1. Chętnie, chętniej; libentius Modrz (7): ktore [nieszczęście]/ máiącz władzą nád ludźmi/ nairádniey ſie ná cznotliwe/ á godne tárga GórnDworz Dd7v, Bb8v; Bo y ludźie mądrzi rádniey ich [artykułów prawnych] będą posłuſzni/ gdy ie do słuſznośći vſtoſowáne być vyrzą ModrzBaz 98v; Y nie máſz inſzego známieniá/ ktoregoby człowiek Chrześćijáńſki rádniey vżywáć miał ná żegnánie ſámego śiebie ábo innych/ iáko to [...] WujNT 298.

W połączeniu: »radniej (...) niż(li)« (1): gdyż [Kazimierz Jagiellończyk] rádniey mieſzkał w Litwie niżli w Polſzce dla roſkoſznych łowow StryjKron 662; [Podáli węgrzy Budzyń Turkom radniey niż Ferdinandowi z żáłością poſpolithego ludu BielKron 1551 135v].

2. W funkcji partykuły: podkreśla jeden z dwu elementów, który w danej sytuacji uważany jest, z pewnym wahaniem, za właściwszy (drugi element jest wyrażony w tekście lub domyślny): raczej; potius Miech, Modrz, Cn; magis Vulg, Cn (123): OpecŻyw 152; A gdy ſie bárzo zmordował/ Nędzny ośieł śmierći żądał: A iuż ále rádniey zginę/ Za po śmierći odpocżynę BierEz R2v, A4, M2; WróbŻołt B7v; Nie ſadź ſie ná wielką rzecż rádniey przyymuy máłe/ Ná ktorych możeſz przeſtáć gdy pocżćiwe trwáłe. BielKom C2; Leop Num 11/15; wybierzcie ſobie teraz przedemną/ á powiedzcie komu rádniey będzyecie chcieć ſłużyć/ ieſli bogom Pogańſkim cżyli Pánu ſwoiemu BielKron 48, 32v, 76, 84v, 109v, 196, 310v; SarnUzn C5; Cżemużeś ty mnie rádniey miły Pánie/ w onych pothrzebach gdziem bywał zginąć niedał/ iżbych był nigdy ná kátowſkie ręce nie przychodził. GórnDworz S7, G7, T4, Bb8v, Cc5v; HistRzym 80v; BielSat Ev; ktora [wiara] nas wzgorę podnośi/ y zákłáda grunt ſobie w niebie/ áby ſtámtąd radniey ſzukáliſmy Kryſtuſá y z nim ziednocżenia. WujJud 260; BudBib c3; CzechRozm 113, 203; WerGośc 248; BielSen 9; BielRozm 34; GórnRozm Av; ActReg 87, 102, 114; GórnTroas 28, 46; O nieſzcżęſna godźino coś mnie w świát wydáłá/ Cżemuś nie rádniey z mátki do grobu podáłá? GrabowSet A4v; Wiem/ że nie życżyſz zginienia/ grzeſznemu/ By żył bez grzechu rádnieybyś dał iemu GrabowSet M3, Cv, Iv, V [2 r.]; OrzJan 25, 81; Gdy co przyiacielowi dobrego vczyniſz, Nie żáłuy, wſtydź ſię rádniey ieſli nie vczyniſz. CiekPotr 24, 16, 21, 35, 49, 56, 60, 77; GosłCast 6; KlonFlis F; Ieſli dla nabożeńſtwá tákowego chodziſz Do Włoch/ do Hiſzpániey/ ſam ſię bráćie zwodźiſz/ Siedź rádniey domá/ proſzę KlonWor 52; [Leop Gen 23/11 (Linde); A cżemuſz my dla rozmáitośći opiniy odſtáwáć od Ewánieliey mamy? Cżemu ſię nie rádniey o to ſtáramy/ żebyſmy miedzy kłamſtwem prawdę poznáć/ á zárzućiwſzy co obłędliwego ieſt/ prawdy ſię obiemá rękámi viąć mogli. GrzegŻarnPos 1597 a4 (Linde s.v. radniej)].

Połączenia: »a radniej« (2): GórnDworz G7; Zaż można [Boże]/ byś ſię nie miał dáć vprośić/ A rádniey/ ná ſwym ludu/ pośmiech znośić? GrabowSet V.

»czyli radniej« (1): Coż tedy woliſz: cżyli áby ten złocżyńcá ták ſię wolno wáłęſał/ [...] cżyli rádniey áby z więźienia wyſzedſzy ſpráwował ſię? ModrzBaz 84v.

»nie (tylko nie) ... ale radniej« (2): iż Pánowie náſzy nic inſzego nie żądáią/ iedno [...]/ áby nieprzyiaćiel Krześćijáńſkiey wiáry niemiáł poćiechy z roſterkow/ ále rádniey ſkáżenie ſercá BielKron 435v; CzechRozm 209v.

»radniej (...) (a)niż((e)li)« (57): BielŻyw 10, 34, 52, 58; MiechGlab 54; BierRozm 16; SeklKat Y2; Diar 32; [żony] wſzytki ſzły przed Senat/ [...] á proſząc/ áby káżda żoná rádniey miáłá dwu mężu niż mąż dwie żenie. BielKron 120v [idem HistRzym 72v]; rádnieybyſmy gárdłá dáli/ niżliby świeccy ludzie mieli mieyſcá wybieráć ku ſpráwie duchowney BielKron 230v, 76v, 100v, 108, 124, 190v (10); bo poprawdzie s przyrodzenia tho ma káżdy cżłowiek/ iż rádniey pogáni gdi co zle/ niż pochwáli gdy co dobrze GórnDworz I5; Ieſli też iáki przyrodzony á nieſzkodliwy niedoſthátek w przyiacielu obacży/ áby gi ćirpiał rádniey/ niżli by/ ledá o czo miał ſie z nim gryść. GórnDworz M3; więtſzą dziękę/ od białychgłow odzierżyſz/ kiedy rádniey co przydaſz/ niż vymieſz tym thák zacnym cnotam/ wymową ſwoią. GórnDworz Y4, G6v, I7, L, M3, N4v, Xv, Z2v; HistRzym 72v; BielSat Dv; KuczbKat 140, 230, 280, 310; Oczko 5v; NiemObr 180; BielRozm 24; czemuſz nie rádniey mnieyſzą kaźnią karżećie dłużniká/ to ieſt śiedzeniem niżli infamią GórnRozm I3; GostGospSieb +4; GrabowSet Y2v; czemużby [cesarz turecki] zwyćiężywſzy Węgry/ puśćić ſie rádniéy do Niemiec miał niż do Polſki? OrzJan 83, 72, 113; Przetoż nieſłuſznie odſzczepieńcy/ ſpráwowánie y vżywánie Sákrámentu Ciáłá Páńſkiego rádniey wieczerzą Páńſką/ niżli Mſzą [...] názywáią. WujNT 607; PowodPr 57; CiekPotr )?( 2v; KlonFlis B; Cf Zwrot.