[zaloguj się]
[pdf]

LUTY (118) sb m

Fleksja
sg
N luty
G lutego
A lut(e)go, luty

sg N luty (15). ◊ G lutego (101); -ego (4) Mącz, -égo (1) SarnStat, -(e)go (96). ◊ A lut(e)go (1) BielKron, luty (1) SkarKaz.

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w.

Znaczenia
Drugi miesiąc roku; Februarius Murm, Mącz; februarius mensis, insititius dies, intercalaris (mensis) Cn (118): Murm 9; LudWieś Bv; Goski A5, A5v [2 r.]; Inde venit Februarius, Luty/ też tego Mieſiącá tákowe Ceremonie á obrzędy s ogniem bywały. Mącz 120c, 362d; Pićia/ iedzenia/ wielkiego Wiáruy ſye we dni Lutego SienLek 43, 43; Calep 412a; Roku przeſtępnego/ Luty ma dni 29. LatHar [++]v [3 r.], ++7.

G sg w funkcji okolicznika czasu (96): Lutego. FalZioł V 118. Cf W połączeniu z określeniem dnia, Wyrażenia.

W połączeniu z określeniem dnia [w G sg; typ: dnia 20 lutego (49), typ: 20 lutego (33)] (82): BielKron 201v, 207, 364v, 374, 408v; kreẃ w Człowiecze poczynaſye mnożyć od Czternaſtego dniá Lutego/ áż do Czternaſtego Máiá SienLek 41v, 42; Názáiutrz oſmnaſty dźień ktory był Lutego/ Káżdy chętliwie widzieć chciał Krolá nowego. StryjWjaz B2, Bv, C4v; Oczyśćienie Bogárodzice/ wtorego Lutego dniá/ znákomićie święćili. SkarJedn 319, A7; SkarŻyw 111, 117, 163, 182, 195 (17); Anno dni 1582 dnya 9 Luthego prziſzetl przet prawo nyaſteczka [!] Koſczerziny vczywy Maczi Gąncz ZapKościer 1581/26, 1585/54v; LatHar ++7v [33 r.], 402 marg, 429 marg, 440 marg, 458 marg, 460 marg; SarnStat 1218; Kápłáńſkie ſłużby ſwe Miłośćiwey łáſce Wáſzey K. M. pokornie oddawam. W Krákowie 20. dniá Lutego/ Roku 1595. PowodPr 3. Cf »miesiąc, księżyc luty«.

Wyrażenia: »miesiąc, księżyc luty« [w tym: G sg w funkcji okolicznika czasu (23); w tym: miesiąca lutego (11); w połączeniu z określeniem dnia (11)] [szyk 22 : 4] (24 : 2): LVtego mieſiącza krew puſzcżay FalZioł V 46, V 46; LibLeg 6/80, 11/142; BielKron 93, 170, 204v, 413, 437v (12); Bisextus sive Bissextus, Czwarty á dwudzieſty dźień xiężycá Lutego/ który w przeſtępnym roku dwá kroć bywa liczon. Mącz 25c, 31c, 102b, 200b; SarnUzn A3v; SkarŻyw 112 żp, 126; ZapKościer 1588/75v; WerGośc 228; Bo v Rzymian ſtárych/ mieśiąc Luty wſzytek ná tym nabożeńſtwie zá duſze trawili. SkarKaz 381b.

»na ostatku lutego« (2): Tego roku ná oſtátku Lutego/ Woyćiech Pruſkie Kſiążę ſwoię corkę dał w Małżeńſki ſtan/ Ianowi Woyćiechowi Megelburſkiemu kſiążęćiu. BielKron 238v, 201v.

Szereg: »styczeń i luty« (2): Látá 1493. Dwa mieſiącá/ to ieſt/ Stycżniá y Lutego/ tákie ćiepło było iż ſády kwitnęły BielKron 399, 101.

Personifikacja (2): Luty powieda, W mym cżaſu krew puſzcżać vżytécżno ieſt FalZioł V 46, V 45v.

Synonim: februaryjus.

Cf LUCIEŃ

KCh