« Poprzednie hasło: ŁASZKOWANIE | Następne hasło: 1. ŁATA » |
ŁASZT (15) sb m
a jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | łaszt | łaszty |
G | łasztu | łaszt(o)w |
A | łaszt | łaszty |
I | łaszt(e)m | |
L | łasztu |
sg N łaszt (1). ◊ G łasztu (1). ◊ A łaszt (2). ◊ I łaszt(e)m (1). ◊ L łasztu (2). ◊ pl N łaszty (2). ◊ G łaszt(o)w (3). ◊ A łaszty (3).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
Miara produktow sypkich, głównie zboża, zawierająca 3840 l; achane Cn (14): RejZwierc 111; A ten przedawcá ktorego dniá co przeda/ záraz ma dáć ſobie w Regeſtr nápiſáć: á ſkoro łáſzt wyprzeda/ pieniądze oddáć Vrzędnikowi: á karb miáſto qwitu z Vrzędnikiem mieć/ iáko mu zá wiele łáſztow pieniądze odda. GostGosp 46, 46, 156; Twoi cżyn że wiec przymorſcy dłużą Pruſzánie/ W płáwne ſzpichrze wglądaiąc: drogo łáſzt Pánie RybGęśli D2v; Tu Ceres nową oſádźiłá wolą/ Opuśćiwſzy tám Syciliyſką rolą. Tu żytá rodźi niezlicżone łáſzty KlonFlis Cv, E4v.
W połączeniu z liczebnikiem (5): ZapMaz II Ł 1/104v, 105v; ZapWar 1524 nr 2316; GostGosp 46; Płyń rowno z wodą/ nie záraz do máſztow Z tyśiącem łáſztow. KlonFlis E.
W przen (1): Ale więcey ná ſuſzy/ Iázow nádzyáłano. Z owych wżdy wodnych rybki/ cżáſem wybieráią/ Lecż s tych ſuchych ſzelągi/ bárzo wytrząſáią. Ná onych dziwnych mytach/ co ich nie bywáło/ Ze nam trzeciego łáſztu/ nie wiele zoſtáło. RejZwierz 112.
a. I sg w funkcji przysłówka: »łasztem« = bardzo wyraźnie, dokładnie (1): W ktorych [mszałach, gradałach, antyfonarzach, ortulusach i innych księgach] ieſt łáſztem/ iáko ſię y o co do kogo z vmárłych vćiekáć/ y co o ktorych wymyſłách trzymáć y w iákiey ie świętobliwośći chowáć. CzechEp 81.
LW