Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: ŁONOWY

Następne hasło: ŁOŃSKO (?) »

ŁOŃSKI (39) ai

o jasne.

Fleksja

sg
m	N	łoński	f	N		n	N
	G	łońskiégo		G	łońskiéj		G	łoński(e)go
	D	łońskiému		D			D
	A			A	łońską		A
	I	łońskim		I			I
	L			L	łońskiéj		L

pl
G		łońskich
A	subst	łoński(e)
L		łońskich

sg N m łoński (4). ◊ G łońskiégo (12); -égo (2), -(e)go (10). ◊ D łońskiému (1). ◊ I łońskim (1). ◊ f G łońskiéj (2); -éj (1), -(e)j (1). ◊ A łońską (1). ◊ L łońskiéj (3). ◊ n G łoński(e)go (1). ◊ pl G łońskich (11). ◊ A subst łoński(e) (2). ◊ L łońskich (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.

Znaczenia

Przymiotnik od „łoni”
- 1. Zeszłoroczny (29)
  - a. W tłumaczeniu bibl. „anniculus” ‘jednoroczny’ (o zwierzętach) (15)
- 2. Poprzedni (10)

Przymiotnik od „łoni”;

1. Zeszłoroczny; superioris anni, ante annum Cn (29): A iuż ſie od kilká lat drugye [podymne] zádzyerżáło/ Y łońſkiego ieſzcże tám/ w worku bárzo máło. RejZwierz 101; Ieſli też maſz [ryby] łońſkie drobne/ tedy to w ſtawecżki rozſádzić RejZwierc 108v; Vrzędnik ná Páńſki przyiazd ma mieć chleb chędogi/ piwo dobre/ [...] drwá ſuche łońſkie GostGosp 24; niech [pan] gumná ná drogość záchowa/ woły śiánem á zgoninámi chowa/ ná borg nic nie kupuie/ łońſkim groſzem potrzeby odpráwuie GostGosp 152.

W przeciwstawieniu (o roku): »ten ... łoński« (1): kazáli ſobie kart á dobrey gorzałki dáć/ chcąc to wſzyſtko nágrodźić tego roku/ cżego łońſkiego nie dopili WerGośc 229.

W charakterystycznych połączeniach: łoński(-e) grosz, drwa.

Wyrażenie: »łońskiego roku« = anno superiore JanStat [szyk 8:2] (10): Item Lonſkyego Roku yadacz skrakowa thu do poznanya furmanovi zyezewa ſktorym yachal. Thrzoſz pyenyedzi bill vkradl LibMal 1548/140, 1544/78, 87v, 1546/109v, 1549/149; RejKup f4; wſzák ieſzcze teras nowo ſą znáki ſwieże popalenia ná Pokućiu łońſkiego roku MycPrz II C2v; BielKron 238; WerGośc 229; My tedy ich prośbą zwyćiężeni [...] Dekret roku łońſkiégo w Piotrkowie [decretum anno superiore JanStat 611] o mężobóycách zá náſzym y Rad Króleſtwá náſzégo zdániém vczyniony/ káźimy/ y ón ábroguiemy SarnStat 608.

a. W tłumaczeniu bibl. „anniculus” ‘jednoroczny’ (o zwierzętach) (15): Przytemże chlebie ofiárowáć maćie ſiedm Báránow łońſkich zdrowych [offeretisque cum panibus septem agnos immaculatos anniculos] BibRadz Lev 23/18; A oſmego dniá wezmie dwa bárány doſkonáłe/ y owcę iednę łońſką doſkonáłą [ovem anniculam] BudBib Lev 14/10; A ná ofiárę dziękowną byki dwá/ báránow pięć/ kozłow pięć/ báránow łońſkich pięć BudBib Num 7/17, Num 7/15, 23, 27, 29, 32 (15).

W charakterystycznych połączeniach: łoński(-a) baran(ek) (15), owca.

2. Poprzedni (10): GDy go s takową nieucżliwoſcią ij vdręcżenijm do miaſta przywiedli/ ku Annáſſowi lońſkiému biſkupowi ſ nijm zſtąpili OpecŻyw 108v; Spowiedam ſię miły kxięże Wyelem grzeſzyl zawzdy wſzedzie. I pokuty onei lonſkiey Ieſczem niewypelnyl wſzytkiey. RejKup i3v; Inſze rzecży wáſzemu Vrzędowi potrzebne/ opátrzyły ſię łońſkiego Synodu náſzego vchwałą KarnNap A3; INé rzeczy w Conſtituciach łońſkich przez nas pozwoloné y opiſáné/ [...] w mocy ſwéy oſtáwuiemy SarnStat 492, 85, 93 [2 r.], 609, 1129 [2 r.].

W charakterystycznych połączeniach: łoński(-a) konstytucyja (4), pokuta, sejm, statut, synod.