« Poprzednie hasło: NACZELNIK | Następne hasło: NACZENIE » |
NACZELNY (10) ai
a pochylone, e jasne.
comp nåczelni(e)jszy [może sup od czelny] (7).
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | N | nåczelny, nåczelni(e)jszy | n | N | nåczelni(e)jsz(e) |
I | I | nåczelni(e)jszym |
pl | ||
---|---|---|
N | m pers | nåczelni(e)jszy |
subst | nåczelné | |
G | nåczelni(e)jszych | |
A | subst | nåezelni(e)jsz(e) |
I | m | nåczelni(e)jszymi |
sg m N nåczelny, nåczelni(e)jszy (3). ◊ n N nåczelni(e)jsz(e) (1). ◊ I nåczelni(e)jszym (1). ◊ pl N m pers nåczelni(e)jszy (1). subst nåczelné (1). ◊ G nåczelni(e)jszych (1). ◊ A subst nåezelni(e)jsz(e) (1). ◊ I m nåczelni(e)jszymi (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
Znajdujący się na czele, główny, ważny (10): ijdzie z iey miloſcią/ pokora/ vboſtwo/ a ſromiezliwoſtz/ ktoré ſą panié wielmi nácżelné/ ale nie natym ſwiecie/ bo dworu anielſkiégo ij krola niebieſkiégo. OpecŻyw 10v; Gdzież też pochowany ciała Miſtrza pruſkiego j inſzich czo naczelnejſzych [insigniorum] zakonu krzyżownikow. MiechGlab 13; Ierſyaſz/ Eliaſz/ y Lechry/ ſynowie Ierohámowi. Ci wedle ſwych narodow byli naczelnieyſzy/ y mieſzkáli w Ieruzálem [hi patriarchae et cognationum principes] BibRadz 1.Par 8/28, 1.Par 8/6; Lazarz Deſpot Serbſki zoſtał ná plácu z rycerſtwem co nacżelnieyſzym. BielKron 240, 290, 291v, 329; Anticus – Nacżelni. Calep 76a.
Zestawienie: »rotmistrz naczelny« (1): A cij byli Nykodém cżlowiek bogaty/ a Iozeff z Aromatyié/ rotmiſtrz nácżelny ij wzięty między ludzmi OpecŻyw 154.
Synonimy: głowny, pierwszy, przedni, ważny.
HJ