[zaloguj się]
[pdf]

MAMMONA (15) sb f

-mm- (14), -m- (1).

ma- (11), må- (3); må- WysKaz, KlonFlis; ma-: må- KrowObr (1 : 1); teksty nie oznaczają ó; końcowe a jasne.

Fleksja
sg
N mammona
G mammony
D mammonie
A mammonę
L mammonie

sg N mammona (4). ◊ G mammony (7). ◊ D mammonie (2). ◊ A mammonę (1). ◊ L mammonie (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVIII w.

Bogactwo, pieniądze (z hebr.); mammona Vulg (15): Mielibyśćie ſię ſluſznie ſmiłowáć/ y co nawięcey pieniędzy do Papieżá poſláć/ áby wſzyſtki Duſzytzki rázem s Cżyścá wypuśćił/ á dłużey ich tám dla tey bezecney Mámmony nieſmáżył KrowObr 123, 78v; Iać dla wabnych Kruſzcow/ y biedney Mámmony/ Bądź dla chlebá/ bądź też z inſzey ſtrony/ Pocżćiwośći nie z háńbię RybGęśli B3v; Mámmoná po Syriysku: po náſzemu bogáctwo WujNT 25 marg, Luc 16/9, 11, Zzzzz4v; WysKaz 13; KlonFlis C4v; Y dobrze mu wychodźi mátániná oná: Idźie mu chleb w kobiałkę/ y w puſzkę mámmoná. KlonWor 47; Gdy nikogo nie bacży/ ma ſię do Mámmony. Swiętego Piotrá klucżem depoſit otwiera: A pobory ſtráſzliwe od świętych odbiera. KlonWor 49, 26, 82.

W charakterystycznych połączeniach: bezecna mammona, biedna, niesprawiedliwa (niesprawiedliwości) (3), niezbędna, wymamiona; mammony czekać; mieć się do mammony; brać mammonę.

Przysłowie: bibl. Nie możećie Bogu ſłużyć y mámmonie [Non potestis Deo servire et mammonae]. WujNT Math 6/24, Luc 16/13.

Synonimy cf MAMMON.

Cf MAMMON

AL