« Poprzednie hasło: MELANKOLIJA | Następne hasło: MELANKOLIKOW » |
MELANKOLIK (26) sb m
e, a oraz o jasne (w tym w a 2 r. błędne znakowanie).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | melankolik | melankolicy, melankolikowie |
G | melankolika | |
D | melankolikowi | melankolik(o)m |
I | melankoliki(e)m | |
L | melankolik(a)ch |
sg N melankolik (9). ◊ G melankolika (2). ◊ D melankolikowi (3). ◊ I melankoliki(e)m (1). ◊ pl N melankolicy GlabGad (4), melankolikowie (1) FalZioł. ◊ D melankolik(o)m (5). ◊ L melankolik(a)ch (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładów) ‒ XVIII w.
Człowiek (i analogicznie zwierzę), w którym melancholia bierze przewagę nad innymi składnikami organicznymi i wywiera decydująey wpływ na jego strukturę fizyczną i psychiczną; malkontent, pesymista; neurastenik; melancholicus Mącz, Calep, Cn; agelastus, atra bili percitus, imaginosus, obstipus, tristis ac severus Cn [melancolicus ‒ suchokrewny BartBydg 88b] (26): Lekarſtwo ludziem flegmiſtym/ kolericżnym, y melankolikom FalZioł *4d; Flegmatikowie [miewają uryny] blade á przygrubſzym Melankolikowie też bladą á cienką. FalZioł V [2], I 18d, 106a, [1152]d, V 4v, 50, 59v, 76v; á tak iż w Melankolikach mnieyſze bywa takowe podnoſzenie dla niedoſtatku ciepła przyrodzonego gdyż oni ſą zimni á ſuſzy dla ziemney nátnry [!] przeto też y mnieyſze albo krotſze bywa ich ſpanie. GlabGad L3, 18, L3, L4; Melancholicus, Melankolik gęſtą á cząrną [!] krwią okfikuyący [!] dźiwak yáko by nie zupełnego rozumu. Mącz 214a; GórnDworz D; RejZwierc 3v, 6v [3 r.]; Oczko 33v, 34, 36v, [42]; ActReg 157; Melancholicus ‒ Melankolik, to ieſt maieci zapalona zołcz. Calep 648b.
Szereg: »melankolik abo troskliwy« (1): Melankolici abo troſkliwi cżaſem też ſny miewaią pewne GlabGad L4v.
MM