Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: METROPOLSKI

Następne hasło: METRYKARZ »

METRYKA (88) sb f

e oraz a jasne.

Fleksja

	sg	pl
N	metryka	metryki
G	metryki
A	metrykę
I	metryką
L	metryce

sg N metryka (6). ◊ G metryki (19). ◊ A metrykę (6). ◊ I metryką (1). ◊ L metryce (55). ◊ pl N metryki (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Znaczenia

praw. Urzędowa księga, do której wpisywano dokumenty wydawane przez kancelarię królewską, sądy i inne urzędy (88)
- a. Księga wpisów studentów uniwersytetu (1)

praw. Urzędowa księga, do której wpisywano dokumenty wydawane przez kancelarię królewską, sądy i inne urzędy; archivum, tablinum, tabularium Cn [w tym: jako tytuł poszczególnych części Statutów Sarnickiego (79)] (88): Tenze Prziwilei Krola Alexandra kril oponowal mu ſie y przal go wmetrice. PaprUp I3v; Káncelláriiéy kśięgi, które Metryką zową, nic nie wazą ku dowodowi ná máiętnośći. SarnStat 328, *4, *6v, 8 marg, 22 [2 r.], 28 (52).

metryka czego (5): STATVTA Y METRIKA PRZYWILEIOW KORONNYCH: IĘZYKIEM POLSKIM SPISANE SarnStat kt. Cf »metryka kancellaryjej«, »metryka statutu«.

metryka o czym (4): Metriki o Przywileiách Część pierwſza. SarnStat 882 żp, 1236 żp, 1238 żp, 1240 żp.

W charakterystycznych połączeniach: metrykę chować, mieć, przydać, sprawować; do metryki odłożyć, odsyłać, zgromadzić, znieść; wejźrzeć w metrykę (2), wpisować; w metryce czytać, introdukowany, mieć, (z)naleźć (35), patrzeć (10), szukać.

Wyrażenia: »metryka kancellaryjej« (5): METRYKA KANCELLARIIEY. SarnStat 328, 1306, 1309.

»metryka krolewska« (1): Vrzędy Kánclerzá y Podkánclerzego. [...] Dekretá y Przywileie, Séymowé Conſtitucię ſpiſowáć, dochowáć, y Metrykę Królewſką w ſwey władzy mieć. SarnStat 316.

»metryka Statutowa, statutu« (24 : 1): o czym przywiley świadczy, list 747. w Metryce Státutu Herbórtowégo SarnStat 217; Státut ten w Metryce Státutowéy wſzytek znaydźieſz SarnStat 336, *5 [2 r.], 8 marg, 21, 41, 51 (25).

a. Księga wpisów studentów uniwersytetu (1): a ieſczebym ták chćiał/ żeby tego oſobá kto kwituie wypiſána byłá/ ieſłi wielkiego wzroſtu [...] y máli znak iáki ná twarży/ ábo ná ręce/ ábo bliźnę/ iáko nas żaki w Padwi tem kſztałtem (iáko wieſz) w Metrykę wpiſuią. GórnRozm Lv.