« Poprzednie hasło: MIOD | Następne hasło: (MIODNIK) » |
MIODEK (26) sb m
-ó- (1) Oczko, -(o)- (25); e prawdopodobnie jasne (tak w -ek).
Fleksja
sg | |
---|---|
N | miodek |
G | miodku |
A | miodek |
I | miodki(e)m |
sg N miodek (6). ◊ G miodku (11). ◊ A miodek (1). ◊ I miodki(e)m (8).
Sł stp brak, Sł stp nazw os, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.
Znaczenia
Dem. od „miod”:
1. Od znaczenia ‘miód pszczeli’; z neutralizacją funkcji deminutywnej: lek. Wywar miodowo-kwiatowy; decoctum mel (a. mellis) cum floribus, flores melli incocti Cn (25): Caſſija z miodkiem Rozmączona w wodcze Izopowey, á tym ſobie vſta płokać FalZioł III 3c.
Zestawienia: »miodek fijołkowy« (1): Fijołki vſuſzone maią być chowane na lekarzſtwa/ y tez bywa ſyrop Fijołkowy/ y miodek Fijokowy [!] ktori zową Iulep. FalZioł V 118.
»miodek rożany« [szyk 19:4] (23): Miodek Rożany thak bywa, Naprzod warz miod przeſny, s ſzimuy gi á potym przeczedz/ wktory miod nakładz kwiathkow Rożanych drobno ie ſkraiawſzy á przywarz throchę. FalZioł I [115]d, I 67c, 97d, [115]d [2 r.], 116a, [116]d (22); Oczko 20v.
2. Od znaczenia ‘miód pitny’; tu hipokor (1):
Zwrot: peryfr. »miodkiem gardło płokać« = pić miód (1): Nikczemny Woytowicze, zápomniałeś torby W piwnicy, kiedyś ſobie miodkiem gárdło płokał. CiekPotr 76.
3. [Bliżej nieokreślony rodzaj kosmetyku: owe trupie włoſy/ owe przyprawki/ owe miodki/ ktoremi ſie [białegłowy] máżą/ owe máſzkáry ktore z ſiebie cżynią/ [...] nie ſą według Zakonu Páná Iezuſowego WujPosN 1584 I 279 (Linde).]
Synonim: 1. zest. »miodek fijołkowy«: julep.
IM