« Poprzednie hasło: MOZGOWCZY | Następne hasło: MOZGOWY » |
MOZGOWIEC (8) sb m
Oba o oraz e jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | mozgowiec | mozgowcy |
G | mozgowc(o)w | |
D | mozgowc(o)m | |
A | mozgowca | |
I | mozgowc(e)m |
sg N mozgowiec (3). ◊ A mozgowca (1). ◊ I mozgowc(e)m (1). ◊ pl N mozgowcy (1). ◊ G mozgowc(o)w (1). ◊ D mozgowc(o)m (1).
Sł stp brak, Sł stp nazw os, Cn notuje, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładow) i XVIII w.
Znaczenia
1. Człowiek, ktory uparcie i głupio trzyma się tego, co sam wymyślił, szaleniec; cerebrosus Mącz, Cn; (per)contumax, destinatus, durus, obfirmatus, obnixus, obstinatus, pervicax, pugnax in vitiis, refractarius, tenax Cn (6): Cerebrosus, Mozgowiec/ który álbo gniewliwy/ álbo zuchwáły/ álbo też ſwey myſli yeſt. Mącz 48c; ábowiem nierozumiem áby kto mogł być thákim mozgowcem/ żeby chciał ná then cżás gdy drudzy ſpiewáią/ ſzermowáć/ [...] iſcie że żaden bácżny cżłowiek tego ſie błażeńſtwá nie dopuśći. GórnDworz I3v, N2v; BudNT przedm a6; Apoſtołowie z piſmá ś. wyznawáią/ iż P. Chryſtus ſam powſtał od vmárłych: á ći mozgowcy bredzą/ iż Bog Kryſtuſá wſkrześił PowodPr 34; [mozgowiec/ Iracundus, fanaticus. Volck Lll4].
Szereg: »mozgowiec a szalony« (1): A ktoby inácey czynił/ iż tákowy mozgowyec yeſt á ſſalony/ á kácyrſkyey náuki háńbę ná ſobye odnyeſć/ [...] potym y yego Ceſárſką kaźnyą wedle woley bożey karan ma być. KromRozm III O6v.
2. n-pers (2): Kudmiey porodźił mozgowcá/ Mozgouiec porodźił łypiá March1 A2v.
Synonimy: 1. szalony, uporny, wartogłow.
JB