[zaloguj się]
[pdf]

MŚCIWY (20) ai

Fleksja
sg
mNmściwy fNmściwå nN
G Gmściw(e)j G
Amściwy A Amściw(e)
Imściwym I I
V Vmściwå V
pl
N subst mściw(e)
G mściwych
A subst mściw(e)
I m mściw(e)mi

sg m N mściwy (8). ◊ A mściwy (1). ◊ I mściwym (2). ◊ f N mściwå (1). ◊ G mściw(e)j (2). ◊ V mściwå (1). ◊ n A mściw(e) (1). ◊ pl N subst mściw(e) (1). ◊ G mściwych (1). ◊ A subst mściw(e) (1). ◊ I m mściw(e)mi (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

Taki, który jest skłonny mścić się, odpłacać złem za złe; taki, któremu lepiej się nie narażać, mszczący się, nieubłagany, srogi; zawzięty, dochodzący sprawiedliwości; ulciscens Vulg; ultionis cupidus, promptus ultioni Cn (20): Leop Nah 1/2 [2 r.]; á práwie iakoby z owce wilká/ á z wiernego niewiernikiem mśćiwym vcżynić. CzechEp 9; Lecz ia nie iáko niedźwiedź/ álbo mściwa Myślę ćię drápáć lwicá popędliwa KochPieś 14; Ták iż Tátar ſtráſzliwych/ Moy rym dośięże/ y w kray Maurow mśćiwych. GrabowSet E2v; KmitaSpit C5v; PowodPr 28; Sláchetne Nereides/ głos ſwoy ták żáłoſny Kłádły w vſzy do mśćiwey Proſerpiny ſproſny/ Abyć był przywrocony klenot pożądány/ Znowu (mátká namilſza) SapEpit A2v; KlonWor 10.

mściwy nad kim (2): Bog Zawiſny/ y Mśćiwj Pan/ Mśćiwy Pan/ y Máiący popędliwość: Mśćiwy Pan nád głownemi nieprzyiaćioły ſwemi [ulciscens Dominus in hostes suos]/ y gniewáiący ſie ná przećiwniki ſwoie. Leop Nah 1/2; ZawJeft 17.

W połączeniu szeregowym (1): Nie tuſzę tedy áby nam tym mógł kto ocży zápluſnąć/ żeſmy mśćiwemi/ záwiſnymi/ przeſládowcami/ y krwie cudzey prágnącemi CzechEp 26.

Wyrażenia: peryfr. »mściwa bogini« = Artemida (Diana) (1): A wáſzé prętkié ſtrzały/ álbo łuk co czyni Niepochybny/ o Phoebe/ y mśćiwa bogini KochTr 15.

»sprawiedliwie mściwy« (1): [Boże] Złośliwym ſrogi/ ſkromnym miłośćiwy/ A nád niezbożnym ſpráwiedliwie mśćiwy. ZawJeft 17.

Szereg: »srogi a mściwy« (1): zapálczywy Gniéw/ lubi ſtráſznowidny źwiérz ſrogi á mśćiwy. GosłCast 9.
W przen (6): Kędy dotkliwy Hipponax w mśćiwym grobie ſwoiem Odpocżywa/ nie przebudzay śierſzeniá ſpiącego [...] (marg) Hipponax y Archilox Poétowi vſzcżypliwi. (‒) KlonŻal C3v; Widźiſz iáko mśćiwe roie mogiłę ośiádły/ Oſſy y śierſzenie/ ſtrzeż ſię by ćię nie opádły. KlonŻal C4, C3.
Wyrażenia: »mściwy gniew« (2): Dla cżego też przeklętym názwány ieſt zápalcżywy y mśćiwy gniew ich. CzechRozm 243; KochPs 162.

»mściwe serce« (1): Vſłuchał Dawid/ y gniew y wſzytko w mśćiwe ſerce złożywſzy/ bárzo iey dźiękował SkarKaz 314a.

Cf NIEMŚCIWY

JB