« Poprzednie hasło: NASIADAĆ | Następne hasło: 2. [NASIADKA] » |
1. NASIADKA (4) sb f
W pierwszym a wahania, drugie pochylone, końcowe jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | nasiådka | |
A | nasiådki | |
I | nasiådk(a)mi |
sg N nasiådka (1). ◊ pl A nasiådki (2). ◊ I nasiådk(a)mi (1).
SI stp brak, Cn notuje, Linde XVI w.; poza tym XVII w.: nasadka.
Znaczenia
Kura wysiadująca jaja; kwoka; gallina Mącz; gallina incubans Cn (4): poydą zakxiędzem [o kolędzie] iedny zwori/ drudzy zkożmy [...] y iaycza ſię podnaſiatkamy niewybiegaią SeklKat Z2v; [Gallina matix vel incubans Náſiadká. ArtNom E2; Naśiatki ták opatrzay aby vſtawno we dnie y w nocy śiedźiały z gniazdá nie ſchodząc Cresc 1571 582 (Linde)].
Zwrot: »pod nasiadki jajec nasypać, podłożyć jajca« [szyk zmienny] (1:1): Ova gallinis subiicere, Pod náſiadki yáyec náſypáć/ náſádźić ná yáycách. Mącz 163a, 312a.
a. astron. W potocznym określeniu gwiazdozbioru Plejady (1): Pleiades, Latine Vergiliae a Verni temporis significatione quo oriuntur, Gwiazdá niebieska. Poſpołity lud zowie náſiádká s ſwemi kurczęty. Mącz 304b.
Synonim: kwoka.
DJ