![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.55d5b47a78d5.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[Słownik Polszczyzny XVI wieku]](/static/img/spxvi-logo.9e6c364a84ff.png){kind=logo}
![[Szukaj]](/static/img/icons/magnifier-left.03d386f15d93.png){kind=icon}
| « Poprzednie hasło: NASIEDZENIE | Następne hasło: NASIEDZIEĆ SIĘ » |
![[pdf]](/static/img/icons/document-pdf-text.783deef3e87f.png "Pobierz artykuł hasłowy w formacie PDF"){kind=icon}
NASIEDZIEĆ (7) vb impf
-å- (4), -a- (2); -å- Mącz (4); -a- Calag, KlonWor; oba e jasne (tak Mącz).
Fleksja
| inf | nåsiedzieć | |||
|---|---|---|---|---|
| indicativus | ||||
| praes | ||||
| sg | pl | |||
| 1 | nåsiedzę | |||
| 3 | nåsiedzi | nåsiedzą | ||
| praet | ||
|---|---|---|
| sg | ||
| 3 | m | nåsiedziåł |
| conditionalis | ||
|---|---|---|
| sg | ||
| 3 | f | by nåsiedziała |
inf nåsiedzieć (3). ◊ praes 1 sg nåsiedzę (1). ◊ 3 sg nåsiedzi (1). ◊ [3 pl nåsiedzą.] ◊ praet 3 sg m nåsiedziåł (1). ◊ con 3 sg f by nåsiedziała (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI – XVIII w. s.v. nasiadać.
Znaczenia
- Siedzieć na czym
(7)
- Przen (1)
- a. Wysiadywać jaja dla wylęgu piskląt
(5)
- [Przen]
Siedzieć na czym (7): Incubo, Naſiedzę. Mącz 70b.
Przen (1):
Zwrot: »na workach nasiedzieć« = strzec własnego majątku (1): Lamathus łotr wierutny przyſzedł do iednego/ Co ná workách náśiedźiał ſkępcá bezednego KlonWor 42.
a. Wysiadywać jaja dla wylęgu piskląt; incubare ovis Mącz, Calag; ova fovere Mącz (5): Kokoſz kiedy ſwogich iaiecz niewylęże/ thedy niemoczy ſwoie miewa/ przeto każdaby rada naſiedziała. FalZioł IV 19b; Mącz 70c; Brütten. Náſiedzieć. Incubare ovis. Calag 104b.
Zwrot: »nasiedzieć na jajcach« [szyk zmienny] (2): Ova fovere, Ná yaycách naſiedzieć/ Kurczęta ląc. Mącz 135b, 70b.
[Przen:
Przysłowie: Gdzie gory naſyedzą tám ſye myſz wylęże. LorichKosz M3 (Linde).]
Formacje współrdzenne cf SIEDZIEĆ.
DJ