[zaloguj się]
[pdf]

NAWYMYŚLAĆ (14) vb pf

Oba a jasne (w tym w pierwszym 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja
inf nawymyślać
praet
sg pl
2 m m pers -eście nawymyślali
3 m nawymyślåł m pers nawymyślali

inf nawymyślać (2). ◊ praet 3 sg m nawymyślåł (2). ◊ 2 pl m pers -eście nawymyślali (2). ◊ 3 pl m pers nawymyślali (7). ◊ part praet act nawymyślåwszy (1).

Sł stp brak, Cn s.v. nawydzierać, Linde XVI w.

Wynaleźć, utworzyć, wymyślić wiele (z subiektywnym odczuciem wielości) [w tym: czego (pl a. sg w funkcji pl) a. wiele czego (13)] (14): A wżdy ſie żywią/ y w dobrych ſzáthach chodzą. A cożby poććiwy cżłowiek niemiał ſobie pożytkow náwymyſláć? RejZwierc 111v.
a. Z odcieniem pejoratywnym; zwykle o wyznawcach innych wyznań; excogitare PolAnt (13): MurzNT 73; KrowObr 11, 90, 91; ktorą [służbę bożą] Antychrist ſplugáwić miał, [...] á to, bałwochwálstwá rozlicżnego náwymyślawſzy CzechEp 416, 232, 265; NiemObr 140, 153.

nawymyślać co (pl) (1): mowię náprzećiwko tym regułam zmyſlonym [...]: Ktore Papieżowie náwymyſláli KrowObr 150v.

W charakterystycznych połączeniach: nawymyślać bajek, bałwanow, bałwochwalstwa, imion, mow, naczynia, nazwisk, odpustow, plotek, reguły (A), słowek, świec, terminow, zakonow.

Zwrot: »sobie nawymyślać« [szyk zmienny] (3): A tego nigdziey nietzytamy/ áby ſie kiedy Pan Kryſtus Syn Boży/ albo teſz y Apoſtołowie iego/ tymi plotkámi zábawiáli/ ktorycheśćie ſobie s ſwych głow właſnych nawymyſláli. KrowObr 121v; RejPos 85v; Ktorzy gráią ná harfie [...]/ ná wymyślali ſobie nacżynia (rozmáitey) muzyki [excogitaverunt sibi instrumenta musica]. BudBib Am 6/5.

Formacje współrdzenne cf MYŚLEĆ.

ZCh