« Poprzednie hasło: [NIEBOSZCZYCZYN] | Następne hasło: NIEBOSZCZYKOW » |
NIEBOSZCZYK (171) sb m
e oraz o jasne.
sg | pl | |
---|---|---|
N | nieboszczyk | nieboszczycy, nieboszczykowie |
G | nieboszczyka | |
D | nieboszczykowi, nieboszczyku | |
A | nieboszczyka | nieboszczyki |
I | nieboszczyki(e)m | |
L | nieboszczyku | nieboszczykach |
inne | sg G a. A - nieboszczyka; pl A a. I - nieboszczyki |
sg N nieboszczyk (52). ◊ G nieboszczyka (81). ◊ D nieboszczykowi (8), nieboszczyku (2); -owi : -u LibLeg (1:2). ◊ A nieboszczyka (9). ◊ G a. A nieboszczyka (1). ◊ I nieboszczyki(e)m (10). ◊ L nieboszczyku (2). ◊ pl N nieboszczycy (3), [nieboszczykowie]. ◊ A nieboszczyki (1). ◊ A a. I nieboszczyki (1). ◊ L nieboszczykach (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
W połączeniu z imieniem i (lub) nazwiskiem, nazwą stanowiska, stopniem pokrewieństwa [nieboszczyk + określenie (94), określenie + nieboszczyk (32), określenie + nieboszczyk + określenie (17)] (142): yako nyebosczyk pan yakvb szobynsky pisszarz y pothkomorzy Cirsky nyevynyen Mykolayovy baryczcze szwarszevy dwdzyestv kop ZapWar 1507 nr 1988, 1507 nr 1988, 1527 nr 2324, 1541 nr 2603, 1545 nr 2646, 1550 nr 2666; LibLeg 6/191 [2 r.], 192, 11/42, 68v [3 r.], 165v (14); v nyeboſczika kſzyądza wroblya ſluzil LibMal 1544/91v, 1544/91, 1546/123v, 1547/134, 1548/139v, 147v, 1553/176v, 1554/190v [2 r.]; Wſpomnyę też tu Nádárzyckiego preceptorá [...]/ ktorego nyeboſſcżyk ſlawney pámyęći pan Mikołay Iárund Woiewodá Łęczycki ocyec dziſieyſſego páná Iároſá [...] nád inſſe wybrał. GliczKsiąż L7, L6v; Iáko ſtriy był ćwicżony w Rzecżypoſpolitey/ A wuy záſię nieboſzcżyk hońcá známienity. RejWiz 97v, 72v; A tę náſzę wielebną Limitácyą/ chora ſtárość Krolá nieboſzczyká vrodźiłá. OrzRozm C2v, H2v, I2, N2, T4v; A ieſliby brát brátowę żonę poiął/ pirwſzy ſyn ma być nieboſzcżykowi mężowi iey przywłaſzcżon. BielKron 44v; Ten odſądził kápłáńſtwá wſzytkich ktorzy byli przycżyną śmierći nieboſzcżyká Celeſtyná BielKron 185; Páweł nieboſzcżyk Papież rádował ſie ſtego BielKron 234v; ábowiem Cżeſki Krol powiádał być Opáwſki powiát iemu zápiſany od nieboſzcżyká kſiążęćiá Opolſkiego Miecſłáwá BielKron 363v; według woley Ludwigá iey oycá nieboſzcżyká. BielKron 381; iż ſkwápliwie á bez winy nieboſzcżyká Słáboſzá zámordowáli. BielKron 418v, 53v, 103, 213, 220v [2 r.], 235v (32); GórnDworz C3, Q8v, S4, V; gdy te święte oboygá przymierza kśięgi z drukárnie nieboſzcżyká brátá náſzego Maćieiá Káwiecżyńſkiego/ namieſtnika Nieswiżſkiego/ wychodziły BudBibKaw A2, A3v; Traktaty Krol nieboſzczyk s Ceſárzem vczynił MycPrz I B4v, I B2, II B, Bv, C; Strum H2; [proszę wszystkich] imieniem nieboſzcżyká Páná mego y W M: ábyśćie mu tę winność [...] odpuśćili. BiałKaz M4v, H3, Iv, I2, I4v, K (14); StryjKron 190, 452, 612; Pán potstaroſzczy [...] pogodzyel y porownal brati albo dzeczy nyeboſczika walęntego Mlinarza Lipuſkego ZapKościer 1584/46v; zeſznawam tho yſzyem wſzyęla Snyeboſczykyem Męſzyem Moym ot brata swego Ivrka wſzyelam przidaczi Sto talarow y dzyęſzyecz ZapKościer 1585/56v, 1580/12v, 1582/26, 27 [2 r.], 27v, 34 (22); ZALE NAGROBNE Ná śláchetnie vrodzonego y znácznie vcżonego mężá/ nieboſzcżyká Páná IANA KOCHANOWSKIEGO KlonŻal kt; KochWr 40; Proponował też Marszałek iako Executor Testamentu Krola Niebosczyka [...], aby testament był wydań albo Executorom albo succeſsoribus ActReg 60; potym niespodziewana śmierć niebosczyka Krola wszytkie mysli y rady nasze pomięszała ActReg 159, 45, 69, 70, 89, 96 [2 r.] (12); GostGospSieb +2; KochCzJan A3; JanNKar F3; SarnStat 969; SzarzRytJSzarz nlb 2 [2 r.], nlb 2v.
W charakterystycznych połączeniach: nieboszczyk sławnej pamięci; corka nieboszczyka, dług, dobrodziejstwa, drukarnia (2), dziatki (dzieci) (2), imię, książki, małżonka, matka, obietnica, plemię, potomek, siestrzeniec (siestranek) (3), siostra (2), staranie (2), stryj, sukcesor, syn (9), synowiec, szwagier, śmierć (5), testament, wola, zamordowanie; służyć u nieboszczyka; o nieboszczyku powiadać; imieniem nieboszczyka; dług po nieboszczyku.
»poczynić [kogo] nieboszczyki« = pouśmiercać (1): Śmierć mu [mówi]/ gdym twe rowniki/ Pocżyniłá wſzytki nieboſzcżyki BierEz S2.
Cf NIEBOŻC
AŻ