[zaloguj się]
[pdf]

2. ROTA (23) sb f

-ó- (5), -o- (3); -ó- GórnTroas; -o- Mącz; -ó- : -o- SarnStat (4:2); a jasne.

Fleksja
sg
N róta
G róty, rót(e)j
A rótę
I rótą
L rócie

sg N róta (4). ◊ G róty (7), rót(e)j (1). ◊ A rótę (4). ◊ I rótą (5). ◊ L rócie (2).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII – XVIII w.

Ustalona formuła uroczystej wypowiedzi; formula Modrz (23):
Zwrot: »[komu] rotę wydawać« (1): Sam tylko ten nie płákał/ którégo płákano [tj. wnuk Priama]/ Choć widźiał/ że go ſrodze zámordowáć miano. W tym wieſczek Ithakowi/ gdy rótę wydawał/ Bogów ſrogich wzywáiąc/ dźiéćię ná śmierć zdawał/ Dźiéćię ſámo ſkoczyło GórnTroas 71.
a. Formuła, treść przysięgi (22): NIektorzy mienią iże żydowie máią przyſyęgę czynić ná kſyęgach Moyzeſzowych [...] tą Rotą. [...] GroicPorz h3.

rota czego [= właściwa dla danego miejsca; tu: urzędu] (1): A piérwſzégo dniá przy záśiedzeniu [deputaci do trybunału skarbowego] przed Vrzędem Grodzkim Lubelſkim/ á w Wielkim X. Litewſkim przed Vrzędem Grodzkim Wileńſkim/ przyśięgę vczynić zá wydániem Roty tegóż Vrzędu/ obyczáiem Sędźiów Trybunálſkich będą powinni. SarnStat 415.

rota czyja [= kto przysięga] [zawsze: G sb i pron] (3): Rotá tego ktory będźie przyſyęgał [...] GroicPorz aav; (nagł) Przyśięgá Sędziów. (–) TAmże przerzeczeni Sędźiowie w Woiewództwách y źiemiách obráni/ ziáchawſzy ſie ná czás y mieyſce ſądom náznáczoné/ máią przy ſądźie źiemie onéy/ y przy vrzędźie Stárośćim/ rótą Sędźiégo Ziemſkiégo w Státućie opiſáną przyśiądz SarnStat 853. Cf Wyrażenie przyimkowe.

Zwroty: »rotą przysiąc; rota przysięgi« = formula iurisiurandi Modrz (2;8): A ieſli o Mężoboyſtwo [kto jest obwiniony]/ tedy táką rotą przyſyęże. Iákom ieſt obwinion przes tego.N. iże bym przyiáćielá iego álbo brátá.N. zábił/ álbo ránił/ tego vczynku nie ieſtem winien. Ták mi Pánie Boże pomagay. GroicPorz y4v; Prokurator ſtrony ktora ma oddáć przyſyęgę thák rzecze. Pánie Sędźia wedle dźiſyeyſzego roku/ ten ſtoi.N. gotow Przyſyęgę vczynić/ y żąda áby mu rotá nákazáney przyſyęgi byłá roſpowiedźianá [...]. Potym Dekret s Kſyąg álbo z Minuty będźie czytány/ y rotá przyſyęgi przes Piſárzá ma być roſpowiedźiona. GroicPorz z2, g3, h2v, h3v; ModrzBaz 86v; A ták zá témi znákámi któré przéydźie/ á przyśięże/ tám gránice máią bydź czynioné y kopce vſypáné/ któré świádki powód w ſądźie Ziemſkim ná bliſkich rokách po ſkaźni ma mienić y popiſáć ſpółem z rótą przyśięgi SarnStat 473 [idem 1176], 853, 1176.

»wydać rotę; wydanie roty« (1;2): POdwoyſkiego s tą Ceremonią kreuią/ Sędźia powiedźie go zá rękę ku mieyſcu ſądowemu/ [...] potym mu wyda rotę Przyſyęgi iego/ tymi ſłowy. (nagł) Przyſyęgá Podwoyſkiego. (–) IA.N. Przyſyęgam Bogu wſzechmogącemu/ Pánom Ráycom [...]/ iże chcę być wiernym w ſłużbie moiey/ gdźie będę poſłan GroicPorz g3; Conceptis verbis iurare, Wedle wydánia roty prziſięgáć. Mącz 178c; SarnStat 415.

Wyrażenia przyimkowe: »wedle (a. według, a. podług) roty« (6): ZapWar 1513 nr 2064; MetrKor 38/286; Obżáłowány namniey ſię niemiał zá krzywoprzyśiężcę: iż poklęknąwſzy/ słowy nieprzyśiągł: iákoby to tylko słowy krzywoprzyſięſtwá ſię dopuſzcżano/ á nie oná wſzytká poſtáwá/ ktorą ludźie nieinácżey v śiebie pocżytáią/ iedno iákoby też słowy wedle roty wydánemi przyśiągł [si verbis conceptis iurasses]. ModrzBaz 86v.

~ wedle roty czyjej (1): zeprzed Coronacyą Pan nic więcey nie powinien, tylko poprzysiądz wszytkie prawa wedle Roty tych ostatnich Krolow dwu [tj. Henryka Walezego i Stefana Batorego]. ActReg 21.

Wyrażenie: »wedle (a. według) roty wydanej« (2): A kiedy się już [sędziowie] zjadą, tedy aby przysięgli wszytcy na ten czas sprawiedliwie sądzić wedle roty wydanej Diar 95; ZapKościer 1581/22v. ~

»w rotę« (2): A tę przyśięgę vczynić będą powinni [poborcy i ich sukkollektorowie] ná Rokách Grodzkich blisſzych po S. Woyćieſze bliſko przyſzłym w tę rotę. Ia N. przyśięgam/ iż [...] SarnStat 346, 854.

MPi