[zaloguj się]
[pdf]

NIEPAMIĘĆ (16) sb f

W pisowni łącznej (15), w rozłącznej (1).

e oraz a jasne.

Fleksja
sg
N niepamięć
G niepamięci
A niepamięć
I niepamięcią
L niepamięci

sg N niepamięć (3). ◊ G niepamięci (5). ◊ A niepamięć (4). ◊ I niepamięcią (2). ◊ L niepamięci (2).

Sł stp notuje, Cn s.v. zapamiętanie, Linde XVII – XVIII w.

Zapomnienie, niepamiętanie; immemoria, oblivio Cn (16): Gdyż rzeczom czáſy ſtárość przynoſzą/ któré zá wielkośćią lat dźiwnieyſzé y świętſzé bywáią miáne: áby żadna niepámięć [oblivio JanPrzyw 41] nie mogłá ich záćmić/ [...] ieſt godna rzecz y ſłuſzna: áby piſániém wiecznéy pámięći były złéconé SarnStat 941.

niepamięć czego (1): że tá złośći grzeſznego od Bogá nie pámięć/ ſtey miáry idźie/ iż iuż Pan Bog tákowemu odpuśćił winę WysKaz 24.

niepamięć o kim (1): Stąd/ zbáwićielu/ niepámięć przychodźi/ O tobie GrabowSet Q.

W połączeniu szeregowym (1): A naprzod o tych/ ktorzy pod pokrywką Práwá/ [...] niewiádomośći/ niepámięći/ muſu/ głupſtwá zmyślonego/ ſzkodę cżynią y zdradzáią. KlonWor 64.

Zwroty: »w niepamięć podawać« = zapominać (1): KochPs 110 cf »niepamięć wieczna«.

»wymawiać się niepamięcią« (1): Cokolwiek á ktorego cżáſu poſtánowi Pan y nápiſze/ nie przeſtępowáć: nie wymawiáiąc ſie niepámięćią: gdyż ná piſmie to bydź ma. GostGosp 74.

Wyrażenia: »niepamięć wieczna« (1): Sinogárlice ſwoiéy beſtióm nie daway/ Stádá ſwego w niepámięć wieczną niepodaway. KochPs 110.

bibl. »ziemia niepamięci« ‒ otchłań, piekło, szeol (1): Cięmnośći/ zaż znáć mogą/ dźiwne ſpráwy twoie? A w źięmi niepámięći [in terra oblivionis Vulg Ps 87/13; w źiemi zápámiętánia? (marg) w piekle. (‒) WujBib] ſpráwiedliwe zdroie? GrabowSet H3.

Wyrażenie przyimkowe: »prze niepamięć« (2): PAnnam dolnem obruſow nie dano. prze niepamiecz WyprKr 114v.
~ Szeregi »prze niedbałość albo niepamięć« (1): A ták roku cżekáć długo y przykro/ co prze niedbáłość álbo niepámięć opuśćiſz. GostGosp 84. ~
W przen (7): Czáśie pożądnéy Oycze niepámięći/ [...] Zgóy ſmutné ſerce KochTr 17.
Zwroty: »niepamięcią farbować« = udawać zapomnienie, niepamięcią co tłumaczyć, zafałszowywać (1): Tu należą ći wſzyſcy/ ktorzy Niepámięćią Fárbuią ſwe wyſtępki KlonWor 80.

»w niepamięci położyć, ponurzyć; w niepamięć rzucony« = zapomnieć (1:1;1): SZcześliwy/ komu grzéchy odpuſzczono/ Y w niepámięći złośći ponurzono. KochPs 44; A niech precz złoży ſtrapiona myśł [!] twoiá/ Prózné fráſunki: y myśli ſtrwożoné/ Niech w niepámięći będą położoné. ZawJeft 7; GrabowSet Q.

»wybawić z niepamięci« = ocalić od zapomnienia (1): A zá chęćią cnych bogiń/ imię twé wybáwię Z nie pámięći nieſczęſnéy: że o twéy vrodźie/ Będźie wiek pozny wiedźiał/ y po náſzym ſchodźie. KochFrag 21.

Wyrażenie: »ciemna niepamięć« (1): A wſzyſcy álbo nowe ſtroie wymyśláią. Albo drogie podárki pogotowiu máią. Y tryumphy gotuią: káżdy ná tym ſtoi/ Zeby tákiemu Pánu znák dał chęći ſwoiey. Y tyż ſam nic nie myśliſz z cżymby ſię pokázáć/ Y z ćiemney niepámięći licżby ſię wymázáć? WitosłLut A2v.

Synonimy: zapamiętanie, zapomnienie.

Cf PAMIĘĆ

IM