« Poprzednie hasło: (OCZYWISTOŚĆ) | Następne hasło: OCZYWIŚCIE » |
OCZYWISTY (15) ai
o jasne.
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | oczywisty | f | N | oczywistå | n | N | oczywist(e) |
A | A | A | oczywisté | |||||
L | L | L | oczywistym |
pl | ||
---|---|---|
G | oczywistych | |
A | subst | oczywisté |
sg N m oczywisty (3). ◊ f N oczywistå (1). ◊ n N oczywist(e) (2). ◊ A oczywisté (2); -é (1), -(e) (1). ◊ L oczywistym (1). ◊ pl G oczywistych (4). ◊ A subst oczywisté (2); -é (1), -(e) (1).
Sł stp: oczwisty, Cn notuje, Linde XVIII w.
Znaczenia
1. Taki, którego widzi się bezpośrednio, osobiście, na własne oczy; widoczny; visibilis Mącz (2): Vel invisibilis gratiae visibilis forma. Nie widomey łáski widomy á ocziwiſty xtalt Mącz 363c; CzechEp 309.
2. Taki, o którym się wie na pewno, niewątpliwy (3): GostGosp 68; przodkowie náſzy na oczywiſté częſto ſzli niebeſpieczeńſtwá dla téy Rzeczypoſpolitéy OrzJan 16.
Wyrażenie: »oczywisty dowod« (1): Mathema [...] Latine Disciplina. Nauká pewne á malem oczywiſte dowody álbo okazánie máyąca/ yáko yeſt Geometria, Arithmetrica [!] Musica, Astronomia Mącz 211c.
3. Ten, który widział coś na własne oczy; oculatus Mącz, Cn (6) : Oculatus, Oſtrego wzroku/ baczny/ ocziwiſty. Mącz 259c.
Wyrażenie: »oczywisty świadek« = oculatus testis Mącz (5): Mącz 259c; świadectwá tákowé nie máią bydź wáżné, tylko od oczywiſtych świádków, y to tákich, którzyby do tego obyczáiem wysſzéy opiſánym pozwáni byli. SarnStat 708, 579, 614 [2 r.].
4. Taki, który jest spełniony osobiście (4): tych czáſów pan Bóg nie dáie królów przez oczywiſté powołánié/ iáko pierwéy: ále per inſpirationem ſuam SarnStat 18.
Wyrażenia: »oczywiste świadectwo« = obecność (1): Niegodzi ſię też milczenim opuśćić trzećiego dziwu/ ktory ſię tegoż czáſſu przy iáwnym y oczywiſtym ſwiádectwie wiela ludzi tráfił. StryjKron 350.
»oczywiste zeznanie« (1): Aby relacia ſluzebnika abo voznego pod ktoremikolviek acti abo Xięgami vcziniona około kladzienia pozwv abi tak vazela iako ocziviſte zeznanie tego ſluzebnika ComCrac 17.
Szereg: »oczywisty albo ustny« (1): Repraesentatio, Ocziwiſte álbo yſtne okazánie Mącz 431b.
DDJ