[zaloguj się]
[pdf]

ODRZEKAĆ SIĘ (21) vb impf

sie (18), się (3).

o oraz a jasne; -e- Mącz (5), -é- SarnStat (2).

Fleksja
inf odrzekać się
indicativus
praes
sg pl
1 odrzekåm się odrzekåmy się
2 odrzekasz się
3 odrzekå się odrzekają się
praet
sg pl
1 m odrzekåłem się m pers
2 m -ś, eś się odrzekåł m pers
3 m m pers odrzekali się
imperativus
sg
2 odrzekåj się

inf odrzekać się (2). ◊ praes 1 sg odrzekåm się (5). ◊ 2 sg odrzekasz się (1). ◊ 3 sg odrzekå się (1). ◊ 1 pl odrzekåmy się (2). ◊ 3 pl odrzekają się (1). ◊ praet 1 sg m odrzekåłem się (1). ◊ 2 sg m -ś, eś się odrzekåł (2). ◊ 3 pl m pers odrzekali się (1). ◊ imp 2 sg odrzekåj się (3). ◊ part praes act odrzekając się (2).

Sł stp s.v. odrzekać, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowaprzykładów) – XVII w. s.v. odrzec się.

Mówić, oświadczać, że się nie chce mieć z kimś lub czymś nie wspólnego, że się nie chce czegoś czynić lub czegoś posiadać; nie chcieć czegoś; rezygnować; detestari Mącz, Cn; abominari, exsecrare, improbare Mącz; renuntiare JanStat; deprecari, eiurare, exsecrari, exsecratione se devincire Cn (21): Tákież miłe żołnierſtwo choć ſie odrzekáią/ Niechayżeć iedno kędy workiem zábrząkáią/ Prętko ſie záſię zlecą by do miodu pcżoły RejWiz 13v; Ne tam, obffirmate, Nie záćinay ſie ták bárzo/ albo nie odrzekay ſie/ Nie przećiw ſie ták bárzo. Mącz 128d, 1c, 452c; WujJud 169.

odrzekać się kogo, czego (14): BierRaj 21; Smierći á vboſtwá nigdy nietay/ też ſie nieodrzekay. March3 V4; SeklWyzn f2v; A tam ſię nachrcie bogu oddawamy/ y poddawamy/ odrzekamy ſię ſzatana/ y iego vczinkow SeklKat V; KromRozm I L4; BielKom D8v; Nihil est alienius ab institutis meis, Nie czego ſie bárziey nie odrzekam/ nie żegnam. Mącz 413d, 21d; HistRzym 120; A ieſzcże tákich pánow ſzukaſz/ ktorycheś ſie pirwey odrzekał/ ktoreś ſam pirwey przeklinał RejPos 74v, 74v, 103v; dopuśćimy zbiéráć/ y onych [rzeczy tych, którzy utonęli] vżywáć wedle woléy ſwéy odrzékáiąc ſie z potomki ſwémi zwyczáiá przećiwnégo w téy mierze SarnStat 1118; Po tyśiąc kroć zła Venus odrzekam ſię ciebie CiekPotr 18.

cum inf (1): Iedno ſie gráiąc nie lękay/ A gráć s káżdym nie odrzekay BielKom F2.

W przeciwstawieniu: »odrzekać się ... przystawać« (1): od rzekam ſyα cyebye ſſatanye a prziſtawam tobye Kriſte Ieſu nazarenſky BierRaj 21.

a. Przekazywać komuś prawnie swoją własność [czego] (1):

W połączeniu szeregowym (1): zá pewną y iáwną wiádomośćią/ Nam potomkom y Zakonowi náſzému zſtępuiemy/ odrzékamy: y wyrzékamy ſie my y Zakon náſz/ źiemi Pomorzkiéy/ Chełmieńſkiéy/ y Michałowſkiéy ná wieki SarnStat 1089.

Synonim: odsądzać się.

Formacje współrdzenne cf RZEC.

Cf ODRZEKANIE

MP, RS