« Poprzednie hasło: [OKOLUCHNO] | Następne hasło: OKOŁATAĆ » |
OKOŁ (2) sb m
Pierwsze o jasne; -(o)ł, -oł-.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | ok(o)ł | okoły |
G | okołu | okoł(o)w |
I | okoł(e)m | okoły, okoł(a)mi |
L | okole |
sg [N ok(o)ł.] ◊ G okołu (1). ◊ I okoł(e)m (1). ◊ [L okole. ◊ pl N okoły. ◊ G okoł(o)w. ◊ I okoły, okoł(a)mi.]
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
1. Pomieszczenie dla bydła pod gołym niebem lub pod dachem (1): Niechcę ia/ niechcę z twéy obory wołu/ Niechcę y kozłá z twoiégo okołu KochPs 75; [z tegoż przysionku obora, w której oborze okoły i chlewy cztery. InwZiemKrak 1577/30, 1585/37].
[okoł z czego: Okół z płotu, drzwi żerdziane, pokrycie słomiane. InwZiemKrak 1576/30.
Szereg: »okoł abo obora«: thesz szye dostał themv Ioachimovy dwor [...] thak yako w sobye w ogrodzenyv sam yest y sokoly abo S oboramy w spolv ZapKrak 1552 219/388.]
2. [Otoczenie, sąsiedztwo: Imię nieśmiertelné [...] miedzy wſzyſtkiémi okolu [!] Krześćiánſkiego narody/ wiecznie W.M. ziednaćie/ y po ſobie zoſtáwićie. NaprJan Dv, A3v.]
3. W funkcji przysłówka: »okołem« = dookoła, wokół (1):
Zwrot: »obejść okołem« (1): A Cżiyże to nowy Trzem Ia obeydę okołem Niemogłem tam naydz dzwierzec Iedno małe okienko LudWieś A2v.
LWil (i KŁ)