« Poprzednie hasło: ROZŁAMOWAĆ | Następne hasło: ROZŁĄCZAĆ » |
ROZŁAZIĆ SIĘ (1) vb impf
o prawdopodobnie jasne (tak w roz-); a jasne.
Fleksja
indicativus | |
---|---|
praes | |
sg | |
3 | rozłazi się |
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | n | rozłaziło się |
conditionalis | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | m an | by się rozłazili |
praes 3 sg rozłazi się. ◊ [praet 3 sg n rozłaziło się. ◊ con 3 pl m an by się rozłazili [cum sb: ptacy]. ]
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.
Znaczenia
1. Prawdopodobnie: Rozdzielać się, rozsypywać, niszczeć z powodu osłabienia struktury wewnętrznej:
Szereg: »upadać i rozłazić się«: Ano gorá vpada (y) rozłázi ſię [cadens defluet] á ſkáłá przeſtępuie z mieyſcá ſwego. BudBib Iob 14/18.
2. [Rozpraszać się, rozchodzić się w sposób niekontrolowany w różnych kierunkach; dilabi, dispalari, disserpere Cn: Z lepem ná obćiętym drzewie iáko maſz doſtáwáć ptakow. [...] w ktore kárbiki maſz wtykáć noſzki z lepem/ [...] maſz obetknąć w koło siatecżkámi/ iákoby oſkrzydłkiem/ dla tego żećby oni ptacy nie rozłáźili ſie/ gdy będą ſpádáć z drzewá z noſzkámi ná źiemię. CygMyśl H4v.
a. Przen: O pieniądzach: być wydawanym bez widocznego pożytku: Co ſye wſſyćko tu y owdzie ládá iáko rozłáziło/ á iáko go niecżyniło bogatſſym/ ták nietrwáło było/ bo iáko mowią/ zle nábyte poſpolićie zle ginie. LorichKosz 130 (Linde).]
Formacje współrdzenne cf LEŹĆ.
PP