[zaloguj się]
[pdf]

ROZMAICIE (245) av

o, a oraz e jasne (w tym w a 3 r. błędne znakowanie).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

Niejednakowo i zwykle wiele razy, (prawie) za każdym razem inaczej; różnie, różnorodnie; multifariam Vulg, Mącz, Modrz, Calag, Cn; varie, pervarie Mącz, Calag, Cn; multifarie, variatim Mącz, Calep, Cn; multiformiter Mącz, Calep; multipliciter, plurifariam Mącz, Cn; diverse, in diversas partes, multis modis, numerose, omnifariam Mącz; diversissime Calep; multimodis Cn (244): Numerose, Rozmáyicie/ rimownie. Mącz 253b; Diverse, Róznie rozmáyicie/ ná rozlicznych mieyścách y tám y ſám. Mącz 488a, 24d, 236b, c [2 r.], 263d, 307a, 475c [2 r.]; Rozmáićie Varie, pervarie, multifariam. Calag 40a; Multifarie – Rozmaiczie, nie iednako. Calep [678]a, 336a, [678]a, 679a, 1102b [2 r.].
a. O sposobie, też skutkach, przyczynach (204): Miloſciwy pán Iezus rozmaijcie kázál. OpecŻyw 60v, 78, 108, [127], 146; OpecŻywSandR nlb 3; PatKaz II 19; PatKaz III 100; FalZioł +2; BielŻyw 157; WróbŻołtGlab A4; Abowiem ty możnoſćią ſwą rozmáyćieś wykorzeniał pogány RejPs 65v; ISz rozmaicie znamy nad ſobą dziwne dobrodzieyſtwa twoie naſz miły panie RejPs 214v, 68, 137 [2 r.] 152v, 203v, 204v; Ach naſz panie wſzechmogąci/ [...] Rozmaicies wſzytki ſtany/ dzywną ſprawą rozdzielił RejJóz C3v, C5v; Rozmaicie y ſrogo karze pan Bog fałſziwe ſwiatki. SeklKat M3; RejKup h5v, Ov; MurzNT 83v; KromRozm II i4; KromRozm III C; BielKom nlb 6, E4, Fv; A vkázuie tu Prorok/ iż rozmáicie zá rozmáite dobrodzyeyſtwá Pánu dzyękowáć mamy LubPs ff4v, Gv, ee2; Ale ktoby ſie thákich przypadkow nálicżył/ Iáko więc rozmáicie ſwiát będzye ſwe ćwicżył. RejWiz 128, 63v, 93v, 146, 161, 161v, 168, 180v; Leop NN6; BibRadz I 283d marg, Iudith 8/15, II 90c marg; Tego to [papieża Wigiliusa] Ceſárzowa Teodorá kazáłá przywieść do Konſtántynopolá á rozmáicie bić/ iż niechciał przyiąć Antymá odſzcżepieńcá BielKron 163v; á tak Turcy y ná wodzie y ná źiemi mordowáli rozmáićie lud Krześćiáńſki BielKron 312v; O Moſkiewſkim álbo Ruſkim narodzie/ rozmáićie piſáli ſtárzy Hiſtorykowie BielKron 427, 3v, 68, 92, 108v, 126v (22); Nectere aliud ex alio, Iednę rzecz z drugiey plieść. Plieść trzy po trzy rozmáyicie bywa mówiono. Mącz 244a; Secundum causam multa disputare, Rozmáyicie rzecz rozbieráć mowić wiele co k tey rzeczy należy. Mącz 378b, [176]c, 199a, 224a, 236b, c (26); SienLek 31; GórnDworz Kv; Ponieważ tedy iuż wiémy/ iáko wielki ieſt Fráncuſki Lan/ y iáko ij rozmáićie mierzą/ przyſzłoby dáléy piſáć o inſzych Laniéch GrzepGeom M3; á nic ſie nie lękay áni ſie dziwuy/ gdy Pan rozmáicie ſzáfuie ſądy ſwemi nád wiernymi ſwemi. RejPos [323]v, 71, 79v, 83, 89, 90 (10); BiałKat 118v, 151, 161; wpáthrz śię pilnie w thy ſłowá/ Ciáło/ Duſzá/ Duch/ iáko śię rozmáićie w piśmie rozumieią. GrzegŚm 19, 20 marg, 21, 33, 49, 54 [2 r.] (10); KuczbKat 65 marg, 400 marg; RejZwierc [233]; boſmy ſie też barzo záleżeli y zániedbáli Rycerſkich ſpraw/ vżywáiąc rozmáićie domowey wcżeſnośći BielSpr 60v; WujJud 133v, 175v, 209v, 234, Mm8; WujJudConf 234; BudBib I 8d marg, 16b marg, 229a marg, Eccli 40/5; BiałKaz Cv; CzechRozm 83v, 260; KarnNap C3, E4v, F2; ModrzBaz 5v; Po śmierći iego [św. Hugona] wielki ſię lud do iego ćiáłá zbiegł: nogi iego cáłuiąc y rozmáićie go cżcżąc SkarŻyw 293, 21, 35, 62, 142, 180 (14); StryjKron 36, 567; CzechEp 412; Wiem że w tych kśiąſzkách/ X⟨iądz⟩ P⟨owodowski⟩ nas vplwał/ y rozmáićie ſpotwarzał NiemObr 143; ArtKanc V2; GórnRozm B2v, H2v; ActReg 23; Iezu miłośnikom twym po cudownym Zmartwychwſtániu rozmáićie obiáwiony/ zmiłuy ſię nád námi. LatHar 339, +2v, +11, 2, 9, 274 (14); RybGęśli B4v; Nowokrzczeńcy ktorzy bluznią iż Pan Chriſtus nie był przed Márią/ rozmáićie fałſzuią te ſłowá WujNT 342, przedm 21, s. 57, 204, 334, 386 (12); SarnStat 175; PowodPr 23; KlonWor 17; ZbylPrzyg A3v.

W połączeniu z przymiotnikiem (2): nawiedzaligo [Spierę] [...] wſzelakich nauk doctorowie/ miſtrzowie/ i inſzy ludźie rozmaicie vczeni MurzHist E3; ktorych [ubogich] zwłaſzcżá ſlepych/ y rozmáićie vłomnych/ tyſiącmi po drogách y przed kośćiołem ſiedźi ReszList 176.

Szeregi: »często i (a) rozmaicie« (2): KromRozm III B4v; [Bóg] Rozlicżnie błądzącego/ álbo grzeſzącego/ cżęſto y rozmáićie od błędow y grzechow odwodził LatHar 674.

»rozmaicie i niezgodnie« (1): ſtárſzy y nowi Doctorowie rozmáićie/ y nie zgodnie o tym [o pochodzeniu dusz] piſzą. GrzegŚm 14.

»rozmaicie a roznie« (1): nie iżebim ſię wſpierać miał/ yakobi rozmaycie a roznie niemiało być ciało dla tjch rzeczi wźgięto KwiatKsiąż Dv.

»rozmaicie a roznym obyczajem« (1): Tu widziſz iákoby nieiáką niezgodę y rozerwánie miedzy Proroki ſwiętemi/ ktorą z dawná rozmáicie á roznim obycżáiem chcieli zgodzić y porownáć Doktorowie ſwięći. SarnUzn B2.

»rozmaicie i wielą sposobow« (1): ROzmáićie y wielą ſpoſobow [Multifariam multisque modis] mawiał przed tym Bog oycom przez Proroki WujNT Hebr 1/1.

»wiele a rozmaicie« (2): BielKron 53v; Abowiem on ſtáry miſtrz cżarth [...] od pocżątku ſwiátá ná thym rzemięſle vſiadł/ áby nas odwodził od ſzcżyrey á prawdziwey náuki Páná náſzego/ vwodząc nas przez ſprawce ſwoie/ ktorich tu ſobie ná tym ſwiecie wiele á rozmáicie námnożył RejPos 64.

α. Inaczej niż poprzednio (1): Recanto, diversa superioribus cano, et quod ante asserui retracto – Rozmaiczie inſzem ſpoſobem ſpiewam. Calep 897b.
b. O miejscach (8):
α. W różnych miejscach (4): Scitowie Azyey rozmáićie rozpłodzeni ſą/ zową iedny Tauroſcyte/ ktorzy przy gorze Taurum mieſzkáią. Agátirſi/ kthorzy máią wſzytko ſpołu [...]. Eſsedones/ ktorzy rodzice ſwe iedzą [...]. Máſságete/ ći też nieprzyiaćielſkie ćiáłá iedzą BielKron 296v; RAy po Zydowſku Gan eden/ wykłáda ſie mieyſce roſkoſzy/ ktory ludźie vcżeni wykłádáią rozmáićie być: iedni ná źiemi drudzy ná niebie/ drudzy w miernym mieyſcu pod obłoki. BielKron 466; RejPos [137]v, 259v.
β. Wielokierunkowo, w różne strony (4): Maeander, qui et maeandrus, Rzeká bárzo ſie dziwnie krąząca [!]/ y ták y owák kręcąca [...]/ á dla yey krziwośći y dźiwnego krążenia wſzeláka rzecz krziwa á rozmáyicie ſie krążąca Maeander bywa zwána. Mącz 203c; RejPs 218; RejPos 132v; Fortuná rádniey ieſt wicher á niżeli wiátr: bo z pewnego kątá nie wieie/ ále ſię záwſze w około wije y kręći/ okrętem náſzym rozmáićie obrácáiąc y wichrząc. KlonFlis B.
c. O czasie: nie w tym samym czasie, każdorazowo kiedy indziej (1): Swiętá rozmáićie przypadáiące. Adwent/ Dni poſtu wielkiego/ Wielkanoc/ w Niebo wſtąpienie Páńſkie/ Swiątki/ dzień Troyce świętey/ y dzień Bożego Ciáłá. LatHar ++7.
d. O kolorach: różnokolorowo (4): włoſy ná głowie iego [dziecka] iákoby Lwowe rozmáicie nákrapiáne [sicut leonis aspersa] HistAl A6v; Mącz 475d; Zielenią ſye pięknie láſy. Ląki kwitną rozmáićie KochPieś 34; Discolor, Quod est diversorum colorum – Rozmaicie farbowany. Calep 329b.
e. O stopniu: bardzo (10): Abowiem ſie on rozmáićie roſkochał wnárodzie ludu ſwego RejPs 219, 17v; Abowiem oſobá chlebá/ ćiáło vmárłe ná krzyżu rozmáićie zbite známionuie KrowObr 200v; Mącz 475c; RejZwierc 20v; ModrzBaz 102v; iużeſmy do tych czáſow przyſzli/ w ktore [...] miłość Boża ſrodze gáſnąć/ á niepráwość rozliczna rozmáićie ſię krzewić miáłá LatHar +6.

W połączeniu z przymiotnikiem (2): PatKaz III 127v; Flexuosus mons, Górá rozmáyicie krziwá álbo záłomiſta. Mącz 129d.

Szereg: »barzo a rozmaicie« (1): Praetortus, Bárzo á Rozmáycie skrążony/ skrziwiony. Mącz 319d.
*** Dubium (1): [Jezus] wzrok maiątz proſty a ſtatecżny. Ocżu pocżęſnych/ żoltych/ a rozmaijcie/ iaſnymi/ bywaiących OpecŻywList Cv.

Synonimy: rozlicznie, roznie.

Cf PRZEROZMAICIE, [ROZMAITO], [ROZMAWICIE]

LWil