« Poprzednie hasło: ROZMARSZCZAĆ | Następne hasło: ROZMARYNA » |
ROZMARYN (34)sb m
o oraz a jasne (w tym w a 1 r. błędne znakowanie).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | rozmaryn | rozmaryny |
G | rozmarynu | |
A | rozmaryn | |
I | rozmaryn(e)m | |
L | rozmarynie |
sg N rozmaryn (18). ◊ G rozmarynu (4). ◊ A rozmaryn (6). ◊ I rozmaryn(e)m (5). ◊ [L rozmarynie.] ◊ pl N rozmaryny (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVIII w.
Znaczenia
bot. Rosmarinus officinalis L.: rozmaryn lekarski, roślina z rodziny wargowych, jasnotowatych (Labiatae, Lamiaceae); rosmarinus Mymer1, Mącz, Calep, Cn; libanotis, rosmarinum Mącz, Calep, Cn; rosmaris Calep, Cn (34): Rosmarinus. Roſzmaryn. Rozmarin. Mymer1 18v; Też wino w ktorymby była vwarzona ruta/ s piwonią/ z rozmarinem/ ieſth lekarſtwo napreciwko ſwiętego walantego niemoczy FalZioł I 118a; Też gdy włożyſz w ług maierany z rozmarinem á tim ługiem głowę będzieſz mył/ boleſci z głowy wypędza FalZioł I 119b; Theż ku wywiedzieniu rzecży przyrodzonych białych głow y ku pocżęciu rychłemu/ warz w wodzie rozmarin z roiownikiem FalZioł I 119c, +4c, *[8], I 19c, 118d, 119a [3 r.] (22); Bo tám [w ogrodzie leniwego chłopa] rychley pokrzywy/ ieżyny/ á łopian Naydzyeſz/ niżli Rozmáryn RejWiz 56, 23v; Libanotis, herba, Roſmáryn. Mącz 190d, 358c; SienLek 242, Xxx3v; A záwżdy ſie rychley dowiedzą cżym tá fláſzá ſmierdzi/ ieſli gorzałką/ ieſli rozmárynem/ niżli o proſtym buklacżku. RejZwierc 104; Calep 598a, [928]b [2 r.]; [(nagł) O Rozmárynie. (–) ROzmáryn/ ieſt źiele ná podobieńſtwo drzewká/ záwſze źielone/ kocha ſię też w ćiepłych kráinach/ zwłaſzcżá przy morzu/ przeto też z łáćinſkiey rzecży wykłáda śię iákoby roża morſka. Cresc 1571 268 (Linde)].
W połączeniu szeregowym (1): Vrodźiwa/ ſubtylna/ ma wzroſt pięknym ſtanem/ Rozmárynem/ Fijołki/ wonia Máieranem. BielSat D2v.
Cf ROZMARYNA
KO