[zaloguj się]
[pdf]

OSŁYSZEĆ SIĘ (12) vb pf

się (7), sie (5).

o jasne; inf z tekstu nie oznaczającego é.

Fleksja
inf osłyszeć się
praet
sg pl
2 m -ś się osłyszåł m pers
f osłyszałaś się, -ś się osłyszała m an
3 m m pers osłyszeli się
n osłyszało się subst
plusq
pl
3 m pers byli się osłyszeli
conditionalis
sg pl
1 m m pers bysmy się osłyszeli
2 m by się osłyszåł m pers

inf osłyszeć się (1). ◊ fut 2 sg osłyszysz się (1). ◊ 1 pl osłyszymy się (1). ◊ 3 pl osłyszą się (2). ◊ praet [2 sg m -ś się osłyszåł. f osłyszałaś się, -ś się osłyszała.] ◊ 3 sg n osłyszało się (1). ◊ [3 pl m pers osłyszeli się.] ◊ plusq 3 pl m pers byli się osłyszeli (1). ◊ con 2 sg m by się osłyszåł (1). ◊ 1 pl m pers bysmy się osłyszeli (2). ◊ part praet act osłyszawszy się (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVII (z Cn) – XVIII w.

1. Usłyszeć, dowiedzieć się, posłuchać; audire PolAnt (11): Oná ie táko ćieſzyłá/ [...] Prześpiecżnie iutrá cżekayćie/ Muśić ſąśiádow pocżekáć/ A tey roboty poniecháć: Potym śię też oſłyſzymy/ A o ſobie pomyślimy. BierEz O.

osłyszeć się o kim, o czym (4): Diar 81; Wielki narod ſmokow Arabſkich wynidźie [...]/ iż ſię ich wſzytcy bać y przed nimi drżeć będą/ ktorzy ſię oſłyſzą o nich. BibRadz 4.Esdr 15/29; UstPraw K3; vchwáliliſmy woynę/ álbo ruſzenié poſpolité: ku którému/ gdybyſmy ſie o gwałtownym nieprzyiaćielowi [!] oſłyſzeli [si nobis ... constiterit JanStat 692]/ ſámi oſobą náſzą przyiedźiemy. SarnStat 117 [idem UstPraw]; [gdy się osłyszeli o wyjeździe królowej J.Mci z Korony przedniejszy panowie z Wielkiej Polski [...] zjechali do Gniezna Diar 1566 51].

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym: że (3), iż (2), żeby (1)] (6): thenze tho Zid Abram oſliſchawſchi ſzye ze yey o thą kradzyeſch spyegowano. przyachal LibMal 1552/167v; BibRadz Ruth 1/6, I 406a marg; A co nád nawiętſze/ iż ſie oſłyſzyſz/ iákoć tu Prorok máło wyſzſzey powieda/ iż ieſt bliſko w ten cżás nád thobą zbáwienie twe RejPos [226]v; OrzJan 128; wſzytko ſię kroleſtwo oſłyſzáło/ iż ſię národźił [Mesyjasz]. SkarKaz 517b.

2. Przesłyszeć się, źle zrozumieć; aliud pro alio a. non recte a. oscitanter audire Cn (1): Lecy [!] by ſię Pawle oſlyſzał Yeſli zeż tho gdzie napiſał Iam thego wam niepowiedział RejKup o8; [Wszak Bogu ofiarują kozły i barany, A nie ludzie. Pewnieś sie, mój ojcze osłyszał? (–) Nie wierz temu, synu mój. Bowiem ja sam to dobrze słyszał. DramStp II 429, I 641 [2 r.].

Formacje współrdzenne cf SŁUCHAĆ.

AK