![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[SŁOWNIK POLSZCZYZNY XVI WIEKU]](/static/img/spxvi-logo.png){kind=logo}
![[SEARCH]](/static/img/icons/magnifier-left.png){kind=icon}
| « Poprzednie hasło: ROZMYŚLNY | Następne hasło: ROZMYŚLOWAĆ SIĘ » |
![[pdf]](/static/img/icons/document-pdf-text.png "Pobierz artykuł hasłowy w formacie PDF"){kind=icon}
ROZMYŚLONY (6) part praet pass pf
-myślo- (3), -myſzlo- (2), -myslio- (1).
Oba o jasne.
Fleksja
| sg | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | N | rozmyślony | f | N | rozmyślon(a) |
| L | L | rozmyślon(e)j | |||
| pl | ||
|---|---|---|
| N | subst | rozmyślon(e) |
sg m N rozmyślony (5). ◊ [f N rozmyślon(a). ◊ L rozmyślon(e)j.] ◊ pl N subst rozmyślon(e) (1).
Sł stp notuje, Cn, Linde brak.
Znaczenia
I. W funkcji właściwej: przemyślany, zbadany, rozważony; perpensus Mącz; cogitatus Modrz; consideratus, deliberatus, examinatus, meditatus, pensitatus, ponderatus, provisus Calep (5): Deliberatus – Rozmiſzlony. Calep 300b.
Wyrażenia: »lepiej rozmyślony« (1): Bo ſię te rzecży zdádzą być lepiey rozmyślone [Magis ... cogitata] y rozważone/ ktore z piſmá cżytáią: y niemoże być o tem wątpienie co ieſt zápiſano. ModrzBaz 88.
[»rada rozmyślona«: Iáko wiązánie drzewiáne ſpoione ná grunćie budowánia nie rozchwieie ſie/ thák y ſerce vtwierdzone/ w rádzie rozmyſloney [cor confirmatum in cogitatione consilii]. Leop Eccli 22/19.]
Szereg: »rozważony (a. uważony), (a) rozmyślony« = cogitatus et meditatus Modrz [szyk 3:1] (4): Perpensus, Vważony/ rozmyślony. Mącz 289b; ModrzBaz 88; Calep 246a, 776a.
II. W funkcji czynnej: który zbadał, rozważył, przemyślał (1): Meditatus, Rozmyślony. Paratus et meditatus venit, Z nágotowáną y s roſmyſlną rzeczą przichodźi. Mącz 213a.
[Wyrażenie: praw. »na umyśle swym dobrze rozmyślony« = będący w pełni władz umysłowych: Przed tymże prawem zagajonym stanąwszy oblicznie Helena Frankowa, nie przypądzona ani przymuszona, na umyśle swym dobrze rozmyślona, dobrowolnie jest wyznała, iż ona darowała Jana sina swego jako własnego dziedzica wszitką majętnością swą KsięgiSądŁąck 1559 nr 157.]
RS