OTRZĄSAĆ SIĘ (5) vb impf
sie (4), się (1).
o prawdopodobnie jasne (tak w o-); a jasne.
Fleksja
inf |
otrząsać się |
indicativus |
praes
|
|
sg |
3 |
otrząså się |
praet |
|
pl |
3 |
m pers |
otrząsali się |
conditionalis |
|
sg |
3 |
m |
by się otrząsåł |
[inf otrząsać się.] ◊ praes 3 sg otrząså się (3). ◊ [praet 3 pl m pers otrząsali się. ◊ con 3 sg m by się otrząsåł.] ◊ part praes act otrząsając się (2).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w. s.v. otrząsnąć się.
1.
Poruszać się gwałtownie celem oczyszczenia się z czegoś lub uwolnienia się od czegoś, strzepywać coś z siebie;
excutere, iactare Cn (4):
RejFig Cc5;
Strzeż ſię go [szalonego] ábyć ſię nie ſprzykrzył/ áby ćie nie ſplugáwił gdy ſię otrząſa [et non coinquinaberis in concussione illius]. BibRadz Eccli 22/15.
otrząsać się z czego (1): A ptaszek kiedy po dzdzu káżdy głośniey ſpiewa. Otrząſáiąc ſie z roſy á z oney przygody/ Ráduiąc ſie iż ſie też docżekał pogody. RejWiz 35; [gdy ſię z wody wſzyſcy otrząſáli StryjKron 470].
W porównaniu (1): Otrząſa ſie [kot] bi wlazni bil Ano ſie tak nachilkiem zmil RejRozm 398.
2. Wzdragać się na myśl o czymś [z czego] (1): To záſię z nowu przeſtrách iákoby go ſpárzył/ Ale Pan Bog iż nie ſpadł fortunnie mu zdárzył. Idzye ſie otrząſáiąc z wielkiego przeſtráchu [...]. Odeydzye máło dáley/ Lew ná ścieſzce leży/ To mu ſie ieſzcże bárzyey ſzupryná náieży. RejWiz 108v.
3. [Sprzeciwiać się, wyzwalać się od kogoś, pozbywać się [komu]: zá ktorych powodem Sláchtá w Polſzcże ięła ſie Kśiężey otrząſáć/ wychodźić z niewoli z ſtrony dźieśiąćin/ y z ſtrony wiáry TurnZwierc D2.]
4. [Spadać wskutek otrząsania: Wſzákoż cżáſu kwitnienia/ źiemie tám ruſzáć nie godźi śię/ by ſnadź [...] kwiát śię nie otrząſał Cresc 1571 398.]
Formacje współrdzenne cf TRZĄŚĆ.
EW