[zaloguj się]
[pdf]

PAJĘCZY (9) ai

a jasne.

Fleksja
sg
fNpajęczå
Apajęczą
Ipajęczą
pl
N subst pajęcz(e)

sg f N pajęczå (5). ◊ A pajęczą (1). ◊ I pajęczą (1). ◊ pl N subst pajęcz(e) (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.

Przymiotnik od „pająk” ‘Araneus’; ad araneam pertinens Cn (9):
[Zestawienie: zool. »mysz pajęcza« = Sorex araneus L.; ryjówka aksamitna; drobny ssak owadożerny z rodziny ryjówkowatych (Soricidae); mus araneus, scytale Cn: Myſz Britáńſka/ myſz páięcża/ bo páiąkámi żywie SienHerb K4#c.]
a. Zrobiony przez pająka; ab aranea textus Cn (9):
α. W wyrażeniu »pajęcza sieć« = o prawie, ze względu na łagodność dla możnych, surowość dla ubogich (4):

W porównaniu (3): Práwo iáko páięcża ſieć. RejZwierc 189 marg [idem Bbbv]; A ktoby chciał wypiſáć koty w náſzym práwie/ Mogłby ie właſnie názwáć páięcża ſieć práwie. RejZwierc 244, Bbbv.

Przen (1): Gdyż ſpráwiedliwość náſzę zową páięcżą ſiecią kthorą bąk przebije/ á nędzna muchá vplotſzy ſie, [...] uie [!] docżekawſzy ſie żadney pociechy w vpádku ſwoim, idzie s kijem bęcżąc do domu ręce záłomiwſzy. RejZwierc 189.
β. W wyrażeniu: »pajęcza siatka (a. sieć)« = ze względu na nietrwałość (2):

W porównaniu (2): á duffność iego [obłudnego człowieka] iáko páięcża ſiatká [tela aranearum] Leop Iob 8/14; RejZwierc 256.

γ. W wyrażeniu »sieć (a. siatka) pajęcza« = ze względu na niską skuteczność przekonywania (3):

W porównaniu (1): Powieśći [złodzieja] niezgodliwe/ ſłowá záiąkáwe [...]: Wymowki bárzo ſłábe/ iák śieći páięcże KlonWor 3.

Przen (2): że ten żydowſki zálot/ nic w ſobie nie ma mocy/ y zá śieć páięcżą ledwie może być pocżytan/ bo ſie w nim y muchá nie oſtoi. CzechRozm 134; Aleć to wſzytko nic: nie obronią ćię ty páięcże ſiatki/ ktorych vżywaſz CzechRozm 248.

Cf PAJĄKOWY, PAJĘCZYSTY

ZCh, (JZ)