« Poprzednie hasło: [PAJĘCZYGON] | Następne hasło: PAJĘCZYNKA » |
PAJĘCZYNA (41) sb f
Oba a jasne (w tym w pierwszym 1 r. błędne znakowanie).
sg | pl | |
---|---|---|
N | pajęczyna | pajęczyny |
G | pajęczyny | |
D | pajęczynie | |
A | pajęczynę | |
I | pajęczyną | |
L | pajęczynach |
sg N pajęczyna (17). ◊ G pajęczyny (5). ◊ D pajęczynie (7). ◊ A pajęczynę (5). ◊ I pajęczyną (5). ◊ pl N pajęczyny (1). ◊ L pajęczynach (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde także XVI(XVIII) – XIX w.
- 1. Nici pajęcze, sieć pajęcza
(39)
- Przen (2)
- a. O prawie, ze względu na łagodność dla możnych, surowośćdla ubogich
(8)
- Przen (3)
- b. O czymś nietrwałym (7)
- c. O czymś mało przekonującym
(5)
- Przen (3)
- d. O czymś niedbale wykonanym (2)
- 2. Nić snuta przez jedwabnika (1)
- 3. Prawdopodobnie: Siatkówka oka (1)
- 4. [Rodzaj sieci na ptaki]
»proch a pajęczyna« (1): Abowiem nie może być dom żaden thák pięknie fundowány/ álbo vpſtrzony/ áby s cżáſem ſwym pocżyrnieć prochem á páięcżyną przypáść nie miał RejZwierc 172.
W porównaniu (5): Prot C4; ModrzBaz 72v; Phil D4; PRáwá ſą równie iáko páięczyná/ Wróbl ſie przebiie/ á ná muſzkę winá. KochFrag 39; PowodPr 64.
W porównaniu (7): Żywot náſz ieſt páięcżynie przyrownan/ ktora widzi ſie że bárzo ſubtyłnie ſpráwiona/ á gdy przypádnie ná nię wiatr nagły/ tedy ſie przerywa y w niwecż obráca. HistAl G2; Abowiem wſzytki dni náſze w gniewie twoim zwątláły/ Iáko lekka páięcżyná ták ſie márnie rozchwiały. LubPs T6v; wſzytekby ſwiát zginął/ A iáko páięcżyná w ſuchy rok przeminął. RejWiz 38, 22; Bo dom/ dzieći/ żoná ieſli ią maſz/ ſkárby y ine bogáctwá/ wſzytko to ieſt iáko páięcżyná w ręku twoich. RejZwierc 151; Zyły me/ twoy gniew/ zrownał páięcżynie/ Wżdy prozno/ ácż ſchnie cżłek/ w káżdey godźinie GrabowSet Q3, B2; [Quando Chriſtus abeſt, et murus aranea fiet. [...] gdy go [Chrystusa] nie mamy/ mur/ by páięcżyná leći. SkarŻyw 61 (Linde)].
W porównaniu (2): A batzyſz to tedy? iáko ten twoy dowod ieſt ſláby/ y nitzemny/ kthory wiáthr iáko páiętzynę rozwiewa? KrowObr 23v, 22v.
pajęczyny czego (1): Báwią ſię ná ſłábych niektorych dziećinnych wymyſłow páięcżynách/ mowiąc/ oto Piotr z Páwłem miáł zmowę/ áby on tylo żydom á Páweł pogánom Ewánielią rozgłaſzał. SkarJedn 95.
W porównaniu (2): do ſpraw Rzecżypoſpolitey lepſze ſą bácżnego á vważnego cżłowieká [...] pięć ſłow/ niżli owego nikcżemniká á niedbálcá czo nicz áni widał/ áni ſłychał/ thylko że ſwe cżáſy iáko páięcżynę po wiátru roſpuśćił RejZwierc 145, 136v.
ZCh, (JZ)