[zaloguj się]
[pdf]

PALUSZEK (9) sb m

-a- (5), -å- (2); -a- (1) Murm; -a- : -å- (4:2) Mącz; e jasne.

Fleksja
sg pl
N paluszek
I paluszki(e)m paluszkami

sg N paluszek (5). ◊ I paluszki(e)m (3). ◊ pl I paluszkami (1).

Sł stp brak, Sł stp nazw os: Paluszek, Paluszko, Paluszk, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

Dem. od „palec” w znaczeniu podstawowym; digitulus Murm, Mymer1, Mącz, Calep, Cn (9): Murm 58; Digitulus. Fyngerleyn. Paluſzek. Mymer1 22; Mącz 88d; Calep 323a.
Zwroty: »i paluszkiem się nie dotknąć« = nie zainteresować się wcale, być obojętnym (1): Ne digitum quidem porrigere in rem aliquam, I paluſzkiem ſie którey rzeczy nie dotknąć. Mącz 350d.

»paluszkami się dotknąć« = ledwo spróbować, doświadczyć (1): Digitis extremis attingere aliquod genus vitae id est, breviter sive leviter attingere [...]. Páluſzkámi ſie dotknąć/ to yeſt/ bárzo malo czego skoſztowáć. Mącz 88d.

Wyrażenia: »mały paluszek« (3): Minimus sine auricularis, Máły páluſzek. Mącz 88d. Cf »małym paluszkiem«.

»małym paluszkiem« = ledwo, zaledwie (1): Si minusculo digito increpuerint fores, By máłym páluſzkiem skrzinęły drzwi. Mącz 222c.

»małym paluszkiem« = bez wysiłku [cf Thesaurus Linguae Latinae s.v. digitus] (1): Provocare minimo, subaudi digito Máłym paluſzkiem kogo powabić. Mącz 505b.

Cf PALECZEK

SBu