[zaloguj się]
[pdf]

2. PARKA (12) sb f

Oba a jasne.

Fleksja
sg pl
N parka parki
A parkę parki
V parki

sg N parka (2). ◊ A parkę (1). ◊ pl N parki (6). ◊ A parki (2). ◊ V parki (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.

mit. Jedna z trzech sióstr, bogiń przeznaczenia i losu każdego człowieka, strzegących też ładu panującego we wszechświecie i w stosunkach międzyludzkich (Lachesis i Kloto – prządki nici ludzkiego życia oraz Atropos przecinająca nić) [Parcae creditae sunt tres fatorum ministrae apud inferos – są trzy boginie mające moc nad wszelakiemi rzeczami, które wszelakiemu człowiekowi i wszelakim rzeczom swój kres śmierci i żywota zakryszają. [...] Earum nomina sunt Clotho, Lachesis et Atropos Mącz 277d; bieg świata i wszystkich rzeczy na niem toczenie, wieczne, nieodmienne, ktorem i bogowie podlegli u pogan – parca Cn] (12): KochEpit A2; którégom ia Obrónił śmierći/ vbłagawſzy Párki/ Y pozwoliły mi tego/ że Admet Może vść śmierći KochFrag 44, 45; ZbylPrzyg ktv; Cny Woiewodo [...]/ Widźimy ſmętni/ iże niezyczyły [!] Zazdroſne Párki/ by dłużey ſłużyły Wdźięczney Oyczyźnie twe ſpráwy poczćiwe SzarzRyt C4v.
Frazy: »Parki przędą [w tym: lata (1), wiek (1)], przędze przeciągają« [szyk zmienny] (3:1): Táki wiek [życie jak przystało mężnemu rycerzowi]/ ô ludzkiégo żywotá ſzáfárki/ Temu dźiéćięćiu przędźćie/ zprzyiáźliwé Párki. KochFr 122; Zazdrość wyſchła/ człowieká/ póki z przędze czarnéy Párki przędą/ tu gryźie GosłCast 12; Im nadłużéy tu Párki przędze przećiągáią Więcéy złego [...]/ gęſto wyzywáią Látá náſzé niepewne GosłCast 52; SapEpit B4v.

»Parka wieku [komu] skrociła (a. Parki ukrocieły)« (2): by mu byłá Párká wieku nie ſkroćiłá/ Iuſzby roſtropność iego doſzłá tego byłá. Cżego Kxiążęca iego godność pożądáłá KołakCath B3, Bv.

Wyrażenie: »nieszczesna [= nieszczęście przynosząca] Parka« (2): Z świátá nieſzcżeſna Párká/ tego [młodego księcia] obáliłá/ Y w ćiemnym grobie kośći iego położyłá. KołakCath B2, Bv.

ZCh