[zaloguj się]
[pdf]

PARZA (3) sb f

-å- (3), [-a-].

Fleksja
sg
G pårz(e)j, pårzy
A pårzą
I parzą

sg G pårz(e)j (1) RejZwierc, pårzy (1) GostGosp. ◊ A pårzą (1). ◊ [I parzą.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde także XVII w.

Gotowany lub tylko zaparzany pokarm dla zwierząt domowych, zwłaszcza psów; canicae, far caninum, furfur de farre, sagina canum a. canina Cn (3): Acż owá Dryakiew/ co ią z zamorza noſzą w fáſecżkach/ ná to [gdy powietrze na owce przychodzi] ieſt dobra: álbo więc Bobek z gorzałką w parzą mieſzáiąc. GostGosp 104; [Ieſzcże y od tego [kury] iáycá wielkie ponioſą. Nátłucż ſkorup z Greckiego nacżynia/ mieſzay on proch w otręby álbo wparzą Ięcżmienną/ dawayże im ieść. SienHerb 610a, 610a; MIánowáć w tym trzebá wyżłá/ W ten cżás gdy do parzey ćiżbá BielawMyśl [B4]].

W porównaniu (1): záśiawſzy chłop nie ma zaśiewku vżynáć áż będźie miał ſprzężay: bo gdy Pan załogą wſpomaga/ tedy tám niepráwy iuż cżeka iákoby pies parzy. GostGosp 162.

Wyrażenie: »tłusta parza« (1): [Ligurgus] Iednego gdy przywiedziono [mu charcięta] puſzcżał do kotłá do tłuſtey parzey/ drugiego puſzcżał zá záiącem złomiwſzy mu nogę iż go záwżdy vgonił. RejZwierc 28.
[Przen: Łakomy kąsek, coś dobrego do zagarnięcia dla siebie: [Mieczysław Stary] Kuiáwſką naprzod źiemię/ Potym Mázowieckie kráiny pobrał/ w ten cżás gdy ſie Leſzkowi Pánowie ſámy z ſobą około tey parzey (iáko to więc bywa) zgodźić nie mogli BielKron 1597 138 (Linde); Chwaliſzże ty to miły Oycze/ gdźie w rádách o Rzeczypoſpolitéy ludźie zá chlebem idą/ á ieden drugiégo párzą/ á párą kuchenną iákoby zá nos wodźi. SolikZiem C3v.]

ZCh