« Poprzednie hasło: (PAWĘŻNY) | Następne hasło: PAWICA » |
PAWI (18) ai
-å- (4) RejPos, RejZwierc, StryjKron, KlonWor, -a- (12) Mącz (6), SienLek (6).
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | påwi | f | N | påwiå | n | N | påwi(e) |
G | G | G | påwiégo | |||||
A | A | A | påwi(e) | |||||
I | påwim | I | I | påwim |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | påwi(e) |
A | subst | påwi(e) |
sg m N påwi (2). ◊ I påwim (1). ◊ f N påwiå (1). ◊ n N påwi(e) (3). ◊ G påwiégo (1). ◊ A påwi(e) (1). ◊ I påwim (2). ◊ pl N subst påwi(e) (6). ◊ A subst påwi(e) (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
1. Przymiotnik od „paw”; pavonius Mącz, Cn; pavoninus Calep, Cn; pavoniceus Mącz; pavonaceus Cn (17): Mącz 285a; Pavoninus – Pawi. Calep 764b.
a. Będący częścią pawia lub pochodzący od niego (12): FalZioł V 26; Pavonicea ova, Páwie yáycá. Mącz 285b; Słodki ſtrup v dźieći tedy ták leczą: Páwie pierze z ſuknem ſzárłatnym zá rowno palą/ á z miodem zmieſzawſzy pomázuią. SienLek 49, 6v, 7, 75, 130v, 135.
Przysłowie: Nie pomoże [...] Pawie pierze Wronie/ By ie też miáłá w ogonie RejPos Ooo6; Ták w Pawie piorá Wronká ſie vbráłá StryjKron 279.
Wyrażenia: »ogon pawi« [szyk zmienny] (1): Oculi etiam dicuntur caudae pavonum Ogony páwie pełne ók. Mącz 259b; [Cauda Pavonis Pfawſchwatz Pawi ogon. ArtNom E].
»pawie piora« (2): Pavoniae plumae, Páwie piórá. Mącz 285b; StryjKron 279.
b. Służący pawiowi (1): Stabulum pavonum, Páwie ſiedlisko. Mącz 411c.
c. Charakterystyczny dla pawia (2):
Wyrażenie: »pawim sposobem« = patrząc na nogi, tj. ostrożnie (1): [Złodziej] Dybie Pawim ſpoſobem/ ná pálcách ſię wieſza: Tráći ślad/ y ſtopy ſwe ták y owák mieſza. KlonWor 2.
Przen: Zarozumiały (1): Dármopychá też vnośi oná pawia myſl RejZwierc 142.
2. Zestawienie w funkcji nazwy botanicznej: »pawie ziele« = Polygonum Hydropiper L. (Rost); rdest ostrogorzki z rodziny rdestowatych (Polygonaceae) (1): Piperitis, alias siliquastrum et persicaria herba, Ziółko przi káłużách roſtące/ bárzo gorskie/ wodny pieprzik/ Páwie ziele. Mącz 300d.
Synonim: 2. »pawie ziele«: »wodny pieprzyk«.
Cf PAWOWY
HK