[zaloguj się]
[pdf]

PIEKARZ (52) sb m

e jasne; w N sg a pochylone, w pozostałych formach jasne.

Fleksja
sg pl
N piekårz piekarze
G piekarza piekarzów
D piekarzowi, piekarzewi
A piekarza
I piekarzmi
V piekarzu

sg N piekårz (24). ◊ G piekarza (1). ◊ D piekarzowi (4), piekarzewi (1) LibMal. ◊ A piekarza (5). ◊ V piekarzu (1). ◊ pl N piekarze (5). ◊ G piekarzów (7); -ów (1), -(o)w (6). ◊ I piekarzmi (4); -arzmi (1), -årzmi (1), -(a)rzmi (2); -arzmi : -årzmi BudBib (1:1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w.

Ten, kto zajmuje się zawodowo wypiekaniem pieczywa; pistor Murm, Mymer1, PolAnt, Mącz, Modrz, Calep, JanStat, Cn; panifex Murm, Mącz, Calep; artocopus Calep, Cn; ſornacańus Mącz, Cn; paniflcus Murm; pinsor Cn (52): Xánt [...] ná piekárzá wſtał/ Rzekąc/ zleś kołacż vdziáłał BierEz D3, D2v; Murm 186; Mymer1 14v; HistJóz A4v; BielŻyw 120; RejJóz I5v, I8v, K [2 r.], Kv [4 r.], K2 [2 r.] (11); BibRadz Gen 40 arg, 40/1, 5; BielKron 16v [3 r.], 398; Magis, Dzieżá/ też okrągły ſtół/ też wielkie okrągłe dno yákoby tálierz/ ná którym piekárze ciáſto zágniatáyą. Mącz 204a, 17a, 134c, 275d, 300c; ModrzBaz 33v, 142; SkarŻyw 98; ReszHoz 125; Calep 99b, 751b, 807a; Około Piekárzow rząd mieć: á mąki ná tárgi do miáſtá nie dopuſzcżáć: tákże chlebá przewoźnego. GostGosp 140; [LustrSand 164 [2 r.]].

W połączeniu z imieniem lub nazwiskiem (4): Item powiedzial yſch wbidgoſchczy Barthoſchevi piekarzevi vkthorego ſluzil dwye grzywnye pyenyedzi vkradl LibMal 1544/81v; RejJóz A4v, I8v; WyprKr 125.

W połączeniach szeregowych (5): GroicPorz b4; Bo gdy nie bywáło thák wymyflnych potraw/ nie było też thák wymyſlnych kuchárzow/ piekárzow/ tortarzow/ ſmáżarzow/ ápthekárzow/ y inſzych do ták wielkich zbytkow rozlicżnych rzemięſnikow. RejZwierc 60; BielSpr 53v; áni im Rzeźnicy/ Piekárze/ młynárze/ ćiężko niech nie czynią/ [...] chcąc od żaków y ſtudentów od iátek/ pożytków/ młynów/ więcéy niż od mieſczan y mieſzkáiących w Krákowie wyćiągáć. SarnStat 102; CiekPotr 32.

Wyrażenia: »piekarz chleba« (1): Też vſtáwiamy: iż Mieſczánie Bocheńſcy álbo kupcy ſoli máią mieć zupełną moc poſpolitą ſól woźić do ſkłádu Krákowſkiégo/ dla Piekárzów chlebá SarnStat 373.

»łakotnych rzeczy piekarz« = cukiernik (1): Pistor dilucidarius, Lakotnych rzeczy piekarz/ kołacznik. Mącz 300c.

»przełożony (a. starszy) nad piekarzmi; piekarz przedniejszy« = princeps pistorum PolAnt (3;1): HistJóz B; BibRadz Gen 40/2; Fáráon rozgniewał ſię (był) ná sługi ſwoie/ y dał mię był pod ſtraſz do domu Hetmáná nadwornego/ mnie y przełożonego nád piekarzmi. BudBib Gen 41/10, Gen 40/22.

JR