»ciemności piekielne; ciemnica piekielna« [szyk 4:1] (4;1): RejPs 134; Anyeli/ [...] wielką zacność w niebie w ſwoich ſtaniech mieli. Ale prze ich niewiárę márnie ſą ſtrąceni/ A w piekielnych ciemnoſciach wiecżnie oſądzeni. RejWiz 86; SkarŻyw 258, 312; Chriſtus sſtąpiwſzy duſzą ſwą do piekłá/ przepowiádał wybáwienie Oycom onym świętym/ ktorzy byli w ćiemnicy piekielney/ áż do przyśćia iego zátrzymáni. WujNT 804.

»duch piekielny« (1): y potężnieyſze ieſt iedno ſkynienie ſtráſzliwego máieſtatu Boſtwá y cżłowiecżeńſtwá twego/ niżli moc wſzyſtkich duchow złych/ powietrznych y piekielnych LatHar 641.

»piekielne katowanie« (1): coż mniemaſz/ iáko ſą okrutne w ogniu śiárcżánym/ piekielne od złych duchow kátowánia/ od ktorych ćię męką Syná Bożego [...] wyſwobodzono. LatHar 258.

»kaźń piekielna« (1): Pierwſza [śmierć duszy] ieſt kiedy iey łáſkę Bożą odeymuie/ ktora ieſt żywotem duſze náſzey. A druga że ią zdáie ná wiecżną kaźń piekielną/ á tá ieſt śmierć prawdźiwa. WysKaz 15.

»piekielna maszkara« (1): [Adam do Lucyfera] Wypijeſz ią [smołę] ſam pocżwáro Szpetna piekielna máſzkáro. MWilkHist Ev.

»męka piekielna« [szyk 22:11] (33): OpecŻyw 70v, 94v, 99; Oto czworaka męka piekielna. Pirwſza ieſt ſidło, ktorim tak będą vplecieni iż niewynidą zmąk na wieki, wtora palenie ognia. Trzecia ſmrod iako ſarka. Czwarta niepokoy WróbŻołt D6v, D5v, 88/49; SeklKat T2; MurzHist P, R3; BibRadz II 143c marg; HistRzym 117v; KuczbKat 335; WujJud 201v; Swieckiey męki y śmierći ſię nie boią/ ktorzy o innych piekielnych á wiecżnych mękách y śmierći wiedzą. SkarŻyw 125, 56, 310, 312, 428; MWilkHist E3v; Oni w piekielnych mękách trwáią vdręcżeni/ á ći wiecżnym weſelem ſą w niebie vćieſzeni. ReszPrz 5; WerKaz 301; ArtKanc O3v, S11; Dźiękuię tobie/ żeś niezlicżone á bárzo ćięſzkie grzechy moie/ przez ktorem ták cżęſto piekielne męki záſłużył/ ták miłośćiwie odpuśćić racżył. LatHar 27, 151 marg, 258, 649, 750; WujNT 551, 784, Aaaaaa4; WysKaz 15, 22.

»moc (a. możność), siła piekielna« [szyk 14:6] (19:1): OpecŻyw 6; TarDuch C7; racz radſſey miłoſciwie wydrzeć nas zmoznoſci piekielnych aby nad nami zwierzchnoſci żadney niemiały RejPs 128v; MurzHist F; LubPs bbv marg; RejAp 16; RejPos 16v, 29 [2 r.], 132v, 344; KarnNap B3v; Wſzytká piekielna moc/ o ieden grzech śmiertelny niechcącego Chrześćiániná/ á w zbawieniu ſwym cżuynego przywieść nie może. SkarŻyw 36, 120, 356; CzechEp 150 [2 r.]; Iezu Kryſte Pánie miły/ tyś wſzyſtkie piekielne śiły/ przez mękę ſwoię poraźił/ á nam wiecżny pokoy ſpráwił ArtKanc T12v; LatHar 618; SkarKaz 157b.

»(jako) ogień, płomień piekielny« = gehenna Mymer¹ Calep, Vulg; gehenna ignis Vulg, PolAnt [szyk 24:9] (30:3): Mymer¹ 3; SeklKat Iv; MurzHist D3v; MurzNT Matth 18/9, Mar 9/46; GroicPorz h3; Ieſliż ćie gorſſy oko twoie/ wyłup ie/ lepieyći tobie wnidź o iednym oku do kroleſthwá Bożego/ niżli obie máiąc/ być wrzuconym w piekielny ogień Leop Mar 9/46, Matth 5/22; BibRadz 2.Tim 2/17; RejPos 178v, 309, 309v; SkarŻyw 428, 483; Calep 448b, 501b; GrabowSet Ov; Bo co mi potym będźie/ iż poznam niebeſpiecżeńſtwo ſwoie/ ieſli nie zábieżę iáko potrzebá tym rzecżom/ ktore o nieugáſzone piekielne płomienie przypráwić mogą zbáwienie moie? LatHar 640, 110, 152, 578; WujNT Matth 5/23, s. 43, 263, 791, Xxxxxv; WysKaz 17, 18, 22; Ale ći co ná zmartwychwſtánie ſądu powſtáną/ wezmą ćiáłá [...] ná męki y ogiéń piekielny/ ćięſzkie/ śmierći bez końcá podległe/ to ieſt konáiące bez vmieránia. SkarKaz 208b, 313a [2 r.]; Iempſar/ [...] Nápełniona ſproſnémi świátá roſkoſzámi/ Iako piekielny ogiéń ſproſnémi żądzámi GosłCast 11.

»sługi piekielne« = o innowiercach (1): ty wſzytkie ktore Luter wzbudził od ſtárych oycow náſzych potępione ſą y do piekłá posłáne. Przeto vmiey ſię dla Bogá Chrześćiáninie wiárowáć tych sług piekielnych y odſtępcow/ áby ćię znimi ziemiá niepożárłá SkarŻyw 493.

»śmierć piekielna« [szyk 3:1] (4): PatKaz II 57; byſz matką myloſyerdzya nyemyal od boga tobye poſtauyoney od uyeczney pye{kyel}lney ſzmyerczy przeſz twą pyerwſą euą matką ſprauyoney nygdy by był nyeuybauyon PatKaz III 92v; WróbŻołt X, kk5v.

»głębokość piekielna« [szyk 13:1] (14): pan bog ſthrączyl gy [Lucyfera] z nyeba wgląbokoſzcz pyekyelną y ſtal ſyą z anyola ſzathan PatKaz II 25, 23v, 29v; TarDuch D4; WróbŻołt tt3; RejPs 130v, 160v; LubPs gg4v; RejPos 81, 121, 175v, 288v; KuczbKat 20; ábo wśiadł w pewny okręt/ w ktorym głębokie y burzliwe świátá tego y pokus ná nim/ morze przepłynie: ábo wſprochniáłą łodkę/ w ktorey ſię rozbiwſzy ná przepáść głębokośći piekielney poydzie. SkarJedn 38.

»grunt piekielny« (1): Władza twey mocy/ ták mnie poniżyłá/ Ze/ od karánia/ iuż zginęłá śiłá/ Złośći w tym winne/ że duſzę mą ſmućiſz/ A dźiw/ że/ ná grunt piekielny/ nie zrzućiſz GrabowSet Q3.

»jezioro piekielne« (1): Chriſtus Iezus ſyn Boży/ [...] nie przyſzedł áby ſzátáná przez boſtwo pokryte cżłowiecżeńſtwem iáko wędą z ieźiorá piekielnego wyćiągnął CzechEp 150.

»karczma piekielna« (1): A kárcżmarz ieſtći dyabeł/ ktory tákowe wſzytki ktorzy ták mrą/ bierze do kárcżmy piekielney ná wiecżne potępienie. HistRzym 115.

»piekielna katownia« (1): Wiecżność mieſzkánia w ćiemney/ ſmrodliwey/ y mąk pełney piekielney kátowni. LatHar 671.

[»kloza piekielna«: pod tzyiężſie [!] obronę vćietzecie? gdzież zoſthawićie chwałę wáſzę/ abyście nie byli powiedzeni w pęćiech do klozy piekielney/ y z pobithemi ábyśćie nievp⟨a⟩dli LGranWarszZwierc 81.]

»piekielna komnata« (1): Xántus iż ſobie był podpił/ Do Ezopá hárdzie mowił: O to ty milcż Dyabłow bráćie/ Cżyń rząd w piekielney komnacie. BierEz D4.

»krolestwo piekielne« (2): KrowObr 27v; [czart nieustannie kusi człowieka] áby gi przywiodſzy ku grzechowi/ omierźił go Pánu Bogu iego/ á oſięgnął go w thowárzyſtwo ſwoie/ á do kroleſtwá ſwego piekielnego RejPos 49v.

»miejsce piekielne« (1): [Lucyfer] vpadł ná niſkośći ſwiátá tego/ ná mieyſcá márne á ſproſne piekielne: ná ktorych/ zá ony roſkoſzy ſwoie/ ktorych niewdzyęcżen był/ vżywa y vżywáć wiecżnie będzye ſrogich ciemnośći/ męki/ y okrutnego więzyenia ſwego RejPos 101.

»piekielny namiot« (1): Zá tym miecż w ſię wráźiwſzy: duſzę wnet poſláłá/ Do piekielnych namiotow/ k[ę]dy ſámá chciáłá. PudłDydo B6.

»niewola (a. niewolstwo) piekielna(-e)« (2): OpecŻyw 90v; pan Ieſus ktori ieſt głos y ſlowo boga otcza przez ſmierc ſwą wielmożnie wywiodł z niewoley piekielney otcze ſwięte. WróbŻołt I7.

»otchłań piekielna« [szyk 27:3] (30): OpecŻyw 49, 61, 81v, 98v, 103 (9); Tys ſam ten lud wywiodł z Egyptu, a ij z piekielney odchłaniey. WróbŻołt cc2, V7, X, dd4, dd5, kk6v; RejPs 43v, 95; oto wniezmiernyi głębokości grzéchow moich lezę/ i ieſtem piekielną otchłanią przywalony [!] MurzHist L2; RejWiz 160; RejZwierc 129; Krzycżąć z odchłań piekielnych dziś mężni pogánie/ Ná zacnego Pretwicá co kładł pętá ná nie. PaprPan V2; ReszPrz 84; GrabowSet Qv; LatHar 100, 356, 357, 388, 463, 545, 546.

»przepaść piekielna« [szyk 4:1] (5): LubPs gg2v; Widzyałem teraz wſzytki piekielne przepáśći/ A kto ſie tám doſtánie/ nie przykłáday máśći. RejWiz 170v; á on klucż mocny [Ewanielija] brał moc ktory wiernym odmykał zamki niebieſkie/ á niewiernym odmykał ták iáko ſłyſzymy do przepáśći piekielnych. RejAp 165, 77v; GrabowSet S4.

»piekielny taras« (1): [grzech] do piekielnego one^go táráſu/ y odchłáni/ ſzeroką drogę toruie/ y wrotá otwarza. LatHar 581.

»piekielne twierdze« (1): IA Cnotá ſzcżeśćiem coffam/ Iam ieſt bież niecnoty/ Ia ludźiom przelámuię [!] ná wierzch Niebá płoty/ Zá ich zdrowie piekielne twierdze przełámuiąc RybGęśli C2v.

»tyraństwo piekielne« (1): Swięta wolność ieſt/ grzechom y czártu nie ſłużyć/ á tyráńſtwá piekielnego vchodźić. SkarKazSej 692b.

»faraon piekielny« (2): CzechRozm 262; [Mojżesz opisał niewolę egipską pod królem Faraonem] przez ktore tych tám rzecży ćieleſnych opiſánie/ żaden wierny Chriſtyánin nie ieſt/ któryby temu wierzyc [!] nie miał/ iż záraz znácżył y opiſał duchowne/ to ieſt niewolą pod zwierzchnośćią Fáráoná piekielnego CzechEp 366.

»piekielny Herod« (1): Oddalił od ćiebie [Bóg od chrześcijanina] przeſzkody do náwrocenia rozmáite. [...] dwá łáńcuchy/ boiázni y miłośći świeckiey/ którymiś/ iáko on Piotr/ od piekielnego Heroda był obćiążony/ pokruſzywſzy LatHar 675.

»kat piekielny« (3): RejPos 249v [2 r.]; Ty przedtym będąc oblubienicą Krolá Niebieſkiego/ sſtáłáś ſię śmiele nierządnicą kátá piekielnego. LatHar 150.

»krol piekielny« (1): Złość z Lucyperá s krolá pyekielnego Wſtáłá/ y właſnym ieſt potomkiem iego. RejZwierc 212.

»piekielne książę« [szyk 3:3] (6): pan Ieſus złamał pyſzne kxiążęta piekielne ktorzy ſie wyſoko podnoſili iako Cedrus. WróbŻołt I7; RejPos 29; MWilkHist D4v, E2; ArtKanc F6; BEEL ZEBVB – Piekielnekſiazę. Calep 126b.

»piekielny smok« (1): NIe dopiero piekielny on ſmok/ rzekę wylewáć pocżął LatHar 510.

»starosta piekielny« (1): [Jezus zmartwychwstając] Przydał nam zdrowia wiecżnego: ſtároſtę ſkował piekielnego SkarŻywBog 357.

»wąż piekielny« (1): Chytrzy á wężá piekielnego iády nápełnieni/ do tákiego miſtrzá vkázuią/ ktorego náchylić po ſobie y po głowie ſwoiey mogą. SkarKaz 118b.

»piekielne wojska« (1): O iáki tám przy śmierći poſtrách gdy żewſząd [!] ćiemnośći ogárną y ony cżarne piekielne woyſká/ drogę záſtępią. SkarŻyw 115.

»wojt piekielny« (1): Albo podobno być muſy Iż też nieborąka kuſy. On zuphalecz woit piekelny RejKup h5.

»piekielne progi« (1): Ach nie puſzcżay/ w ſmrodliwą Szcżekę/ duſze vbogiey/ Przećiwnikowi: by widząc błędliwą/ Samę/ bez wodzá: ſrogi Porwawſzy/ nie wnioſł/ zá piekielne progi. GrabowSet G3.

»piekielne wrota, brany (a. brony), forty (a. furty)« = portas mortis Vulg [szyk 4:3] (3:2:2): Leop Ps 106/18; ále v tych wrot niebieſkich y piekielnych ſłyſzyſz iż nikt inſzy nie ieſth klucżnikiem iedno on fam w wielmożnośći ſwoiey RejAp 16v, 57; [anjoł do jednego z trzech towarzyszy] Podziż ieſzcże ſemną/ á ią vkażę tobie gdzie ieſt drugi towárzyſz twoy. A gdym ſzedł zá nim/ wiodł mię do brony piekielney/ á támem lepak ćiebie widział w mękách ćięſzkich HistRzym 97v; SkarJedn 66; Wielka nádemną łáſká twoiá: Práwieś mię wróćił od podwoiá Piekielnéy furty [ex inſerno inferiori Vulg Ps 85/13] KochPs 129; GrabowSet K4.

»łańcuchy piekielne« (1): Bog ániołom gdy zgrzeſzyli nie przepuśćił/ ále łáńcuchámi piekielnymi [rudentibus inferni] śćiągnąwſzy ie do piekłá podał WujNT 2.Petr 2/4.

»naczynia piekielne« (1): Poydźie też zá Pánem iedno czarne woyſko ſtráſzliwe/ kátowſkie/ dyabłow y duchow złych/ [...] z naczyniámi piekielnymi/ y łáńcuchy/ y powrozy/ y okowy/ do wiązánia y karánia nieprzyiaćioł Chryſtuſowych. SkarKaz 6a.

»piekielne sidła« (1): A práwie piekielnemi ſidły obtoczyli byli mię/ y ſnadziem iuż był práwie wpadł miedzy ſieći ſmiertelne. RejPs 23v.

»szubienica piekielna« (3): HistRzym 70, 93; O Iudaſzowie co ták Chryſtuſá w członkách iego przedáiećie/ zyſki y árendy wáſze/ y pieniądze Zydowſkie/ w ſzubienicę piekielną obrocą ſię wam SkarKaz 610b.

»niebieski i piekielny« (1): Naprzod ábyſmy pewnie wiedźieli/ iż ieſt żywot po śmierći/ iż ſą niewidome źiemie/ kroleſtwá/ zamki/ páłace/ niebieſkie y piekielne/ niſkie y gorne. SkarKaz 207a. [Ponadto w połączeniach szeregowych 22 r.]

»ani (tak) świecki ani (jako i) piekielny« (2): RejAp 97v; A tho iuż będzye nieomylne budowánie á ſtánowienie twoie/ kthorego tobie iuż żadne mocy/ áni żadne brany/ áni ſwieckie áni pyekielne/ nigdy złámáć áni ſkáźić nie mogą RejPos 302.

»(ani, i, tak) ziemski, (ani, i, jako i) piekielny« [szyk 9:1] (10): áby żadne kroleſthwo nád námi mocy áni żadney zwirzchnośći nie miáło/ ták ziemſkie iáko y piekielne / oprocż kroleſtwá iego ſwiętego. RejAp 102, 182; RejPos 39, 110, 150v, 302, 334v, 338, 343v; RejZwierc 69. [Ponadto w połączeniach szeregowych 22 r.]

»bog, kroi piekielny« = Pluton (6:2): Miał też Iupiter corę s fioſtrą ſwoią Ceres imieniem Prozerpinę/ ktorą Pluto álbo Orkus krol Moloſorum bog piekielny vkradł/ y brał z nią ſlub. BielKron 21v, 25; Dis, divitiarum et inferorum Deus, Bóg piekielny i Bogactw Mącz 89d, 120c, 141b, 207d, 267d, 307c.

»piekielna brona« (2): KochPieś 49; Vćieſzna Lutni w ktorey ſlodkie bijąc ſtrony/ Orpheus zmiękcżył kámienne piekielne brony. Zábrzmi teras roſzkoſzniey SkorWinsz A2.

»ciemność(-ci) piekielna(-e)« = orcus Mącz [szyk 1:1] (2): Mącz 267d; o drogi Hektorze/ Pokaż moc ſwoię zwykłą/ poruſz źiemię/ morze/ Wiátry ze ſkał/ y ogiéń z piekielnych ćiemnośći/ Aby ſkrotniał Vlyſſes w ſwéy nieſytéy złośći. GórnTroas 48.

»piekielna czarownica« = Chimera (2): BElerofon tego cżáſu ná koniu rzecżonym Pegazo/ Chimerę piekielną cżárownicę zábił BielKron 26v; PaprPan M3.

»duch piekielny« (1): Feralia, sacrificia parentalia [...] Ofiary á obchodzenie Swiąt álbo rocznych obchódów y Zaduſznych/ y ofiárowánie bogóm álbo duchóm piekielnym. Mącz 120d.

»piekielne jezioro« = wody Hadesu; Cocytus Calep (2): BierRozm 22; Ten to był Achilles/ o ktorym Poetowie piſáli iż go mátká Tetidis/ gdy ieſzcże był dzyecięciem rozmocżyła w iezyerze piekielnym Wulkánowym/ [...] y sſtał ſie wſzytek iáko żelazny/ okrom tych mieyſc gdzye ręką trzymáłá BielKron 56; Calep 210a.

»piekielne jędze« = boginie zemsty Erynie [szyk 4:2] (6): HistAl K2; Megaera, Jedna z bogiń álbo yędz piekielnych które furie bywáyą zwáne. Mącz 213d, 6d, 170b, 456c; Duſze nágié iego [Orfeusza] ſtrón żáłoſnych ſłucháły. Piekielne iędze dobrze że z nim niepłákáły KochTarn 76.

»piekielny kowal« = bóg ognia Wulkan (2): Rozmáićie thę gorę [o Etnie] ludzie vcżeni ná świećie wykłádáli/ Poetowie Greccy piſali tho być komin Wulkaná kowalá piekielnego BielKron 276v; RejZwierc 27.

»piekielny pies Cerber, piekielny Cerberus« [szyk 2:1] (2:1): Cerberus, Piekielny pies/ mayąci trzi łby który piekła ſtrzeże. Mącz 48b; ReszPrz 90; PowodPr 33.

»przewoźnik piekielny« = Charon (1): Charon, Wrótny á przewoźnik piekielny/ który duſzé przes piekielną rzekę przewodźi. Mącz 51a.

»piekielna rzeka« = jedna z rzek w Hadesie; Acheron, Cocytus, Erubus, Orcus, Phlegeton Mącz [szyk 5:1] (6): Erubus, Naciemnieyſze mieyſce w pieklie/ Też piekielna rzéká. Mącz 107c; Phlegeton, Piekielna rzeká. Mącz 298a, 2c, 51a, 58c, 267d.

»piekielny stroż« = Cerber (1): [Didimus Bragmański do Aleksandra] Tis piekielnego ſtrożá/ to ieſt pſa Cerberuſa/ nád możnoſć mytem zmocnił/ Ty w ofiárze tuoiey liny twoie zábijaſz HistAl I8.

»piekielne wrota« (2): GórnTroas 50; Nie pomogą nic ſtroie/ áni te kleynoty/ Ieśliże ſię obroćiſz piekielnymi wroty Ná on świát/ kędy Cháron bláde duſze woźi ZbylPrzyg A3.