Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: PIĘCIOR

Następne hasło: PIĘCIORAKO »

PIĘCIORAKI (5) nm

o oraz a jasne (tak też Cn).

Fleksja

sg
m	N	pięcioraki	f	N
	A			A	pięcioraką
	L			L	pięcioraki(e)j

pl
N	subst	pięcioraki(e)
A	subst	pięcioraki(e)

sg m N pięcioraki (3). ◊ [f A pięcioraką. ◊ L pięcioraki(e)j.] ◊ pl N subst pięcioraki(e) (1). ◊ A subst pięcioraki(e) (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn).

Znaczenia

Liczebnik wieloraki przymiotnikowy (5)
- a. Występujący w pięciu odmianach (4)
- b. Pięć razy większy (1)
- c. [Zmieniany pięć razy]

Liczebnik wieloraki przymiotnikowy (5):

a. Występujący w pięciu odmianach; quincuplex Murm, Cn (4): Murm 204; GroicPorz pv; w niektorych też kráiách włoki nierowne/ á w ſámych Iflanćiech cżegom ia dobrzę [!] świádom/ ſą więcey niż pięćiorákie włoki GrabPospR L3; Heretyctwá do trądu przyrownánie/ ſzkody pięćiorákie czynią duſze gubią/ pſuią Rzeczpoſpolitą świecką [...] SkarKaz Ooooc; [Tylko po prostu pisząc, byśmy dobrze i winni byli (co że nie jest, wnet ukażemy), tedy pięcioraką krzywdę mamy od niektórych ludzi. AktaSejmikPozn 1590 136].

b. Pięć razy większy (1): Quicunces usure, Lichfy trwáyące przes pięć mieſięcy gdy ná kożdy mieſiąc od główney ſummy ſtá yeden czynſz bywa dawan/ [...] To yeſt ná kożdy rok pięcioráki czynſz od każdey ſummy główney ſto w ſobie zámykáyąci. Mącz 342c.

c. [Zmieniany pięć razy:

W połączeniu: »pięcioraki albo sześcioraki«: wyleyże namiednicę mniſz [= ugniataj] w cżyſtey źimney wodzie/ wpięćiorákiey álbo w ſześćiorákiey/ w oſtatniey wodzie ma przez noc moknąć SienHerb 564b.]

Cf PIĘCIORAKOWY