« Poprzednie hasło: 2. [PILNIK] | Następne hasło: PILNIUCHNY » |
PILNIUCHNO (12) av
o jasne.
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.
Znaczenia
- Intens. od „pilnie”
(12)
- 1. Dokładając starań (4)
- 2. Skupiając na czym uwagę (6)
- 3. Szybko, prędko, niezwłocznie (2)
Intens. od „pilnie” (12):
1. Dokładając starań (4): Pilniuchno ſię modli Pánu áby bronił ſprawiedliwośći iego. BibRadz Ps 35 arg; PaprPan Qv.
Zwroty: »pilniuchno czynić« (1): Miecże/ zbroiá/ y ogień/ tákże też y wody/ Niech s ſobą nie przychodzą/ nigdy więc do zgody. Ale owſzem pilniuchno cżyńcie tho ſtáránie/ Iákobyſcie przycżynę záwżdy mieli ná nie. PudłDydo B5v.
»służyć pilniuchno« (1): potrzeby żadney wiedz nie omieſzkáią [Niściccy]/ Służąc ná wſzem pilniuchno poſpolitey rzecży PaprPan R4v.
[»pilniuchno prosić«: Pani na stronę troszkę odstąpiła, A Boga o deszcz pilniuchno prosiła. Otwin(?)Erot 42.]
2. Skupiając na czym uwagę; attentissime, constantissime Mącz (6): Constantissime exquirere quid dicatur, Pilniuchno ſie wywiádowáć co ludzie miedzy ſobą mówią. Mącz 418b, 444b; proſzę was przypátrzcie ſie á vważcie ſobie pilniuchno/ czo io [!] ieſt á co w ſobie zámyka to ſłowo MANSIA SarnUzn F2v; GórnDworz T5.
Zwroty: »pilniuchno baczyć« (1): Intento opus est animo, Trzebá pilniuchno baczić. Mącz 445b.
»pilniuchno oględać się« (1): Y nie ládá krzywdecżká do ſwych ich [Głowackich] obruſzy/ Ale obcy pilniuchno oględáć ſie muśi PaprPan Hv.
3. Szybko, prędko, niezwłocznie (2): bo ieſli nérká kámięniém [...]/ ielito wiátry roſpárté/ [...] iáko ich zániedbáć? á względu ná nié pilniuchno niemieć? Oczko 13; PudłDydo A3v.
Cf PILNIUCZKO
MN