[zaloguj się]
[pdf]

PLECIONY (33) part praet pass pf i impf

pf (29), impf (1) GostGosp, pf a. impf (3).

e oraz o jasne.

Fleksja
sg
mNpleciony fNplecionå nN
G G Gplecion(e)go
Apleciony A A
I Iplecioną I
L Lplecion(e)j L
pl
N subst plecion(e)
G plecionych
A subst plecion(e)

sg m N pleciony (13). ◊ A pleciony (1). ◊ f N plecionå (3). ◊ I plecioną (5). ◊ L plecion(e)j (1). ◊ n G plecion(e)go (1). ◊ pl N subst plecion(e) (3). ◊ G plecionych (2). ◊ A subst plecion(e) (4).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVII(XVIII) w. s.v. pleść.

1. Wykonany metodą splatania, wyplatania; plectilis PolAnt, Mącz, Cn; plexus, textilis Mącz, Cn; compactilis, nexus, pactilis, sertus, textus, vitilis Cn (27): Pás áby był na cżterzy pálce ſzeroki/ [...] od ktorego też troki máią wiſieć ſubtylnie plecione ná doł BielKron 34; Cumera, Pleciony koſz álbo słomiany w który żyto wſypuyą. Mącz 71d; Equus iubatus, Który wielką grziwę ma y koſy pliećione długie z grziwy ſie puſzczáyące. Mącz 176a; Plegma, Wárkocz. Et alias, Co kolwiek plecionego. Mącz 304b, 65c, 145c, 337c, 410d; Calep 230a, 454a, 955b; Wieńce Cebule máią bydź po pułtoru łokćiu plećione GostGosp 76; KołakCath C4v; [zedlów 1 wielki, drugi mały; stołkow plecionych 2, pudełko z listami. InwMieszcz 1595 nr 298].

pleciony z czego (5): Mącz 396b; KuczbKat 240; Przyſzáncowánie też pod mur bliſko rozmáithe bywa/ poſpolićie ná prędkośći ſthawiáią koſze s laſzcżek plećione ieden podle drugiego BielSpr 63v; SkarŻyw 51; KołakSzczęśl Dv.

W porównaniach (2):

~ Jako comparatum (1): Spráwiſz też y haczki złote. Y dwá łánczuſzki z złotá ſzczerego/ rownie plećionenákſtałt ſznurkow BibRadz Ex 28/14.

Jako comparandum (1): Tákże z Autorow text tu położony/ Iák z złotych drotow we wzor ſznur plećionj KołakSzczęśl Dv. ~

W charakterystycznych połączeniach: pleciony(-a, -e) bicz, korona, kosy (warkocz) (2), kosz(yk) (9), płot, rogoża, sznur (2), tarcza, troki, wiecha, wieńce; pleciony(-a, -e) z ciernia, z laszczek, z palm, z rożdżek, z sitowia, z złotych drotow; pleciony rownie, subtylnie.

Przysłowie: á i ſie vśmiecham/ Lowiąc dudki zá plecioną wiechą. BielKom C8.
Wyrażenia: »pleciona robota« = opus plectile PolAnt [szyk 3:2] (5): A ná wierzchu byłá gałká miedźiána [...] robotą plećioną [retiaculum] BibRadz Ier 52/22, Ex 28/22, 39/15, Ier 52/23; Plecta, Nieyáka plećiona robotá. Mącz 303d.

»w(e) ([jaki]) wzor pleciony« (2): y około onego roſporu [szaty] vczynili bram w páncerzowy wzor plećiony [os pallii in medio eius, sicut os loricae PolAnt oramque per gyrum capitii textilem Vulg]/ iżby ſie nie rozerwał. BibRadz Ex 39/23[21]; KołakSzczęśl Dv.

Przen: W opisie gwiazdozbioru nazwanego imieniem kobiety (1): NAd nią [Andromedą] ieſt kóń ſkrzydłáty: iey wárkocz plećiony/ Z iego brzuchem ieſt iednym płomieniem ſpoiony. KochPhaen 8.
2. Poddany splataniu, zapleciony (3): [Nigryte] [...] włoſy około głowy noſzą plećione ták mężowie iáko niewiáſty. BielKron 450v; BielSpr 4; GosłCast 75.
*** Bez wystarczającego kontekstu (3): Textilis, Tkány/ pleciony. Mącz 453b, 303d, 305a.

Synonim: 1. wity.

Cf PLEŚĆ

MC