[zaloguj się]
[pdf]

PLEŚNIWY (12) ai

-sz- (6), -s- (3), -ś- (2), -ſ- (1).

e prawdopodobnie jasne (tak w pleśnieć, pleśń).

Fleksja
sg
mNpleśniwy fNpleśniwå
Gpleśniw(e)go Gpleśniw(e)j
Apleśniwy A
Lpleśniwym L
pl
N m an pleśniwe

sg m N pleśniwy (6). ◊ G pleśniw(e)go (2). ◊ A pleśniwy (1). ◊ [L pleśniwym.] ◊ f N pleśniwå (1). ◊ G pleśniw(e)j (1). ◊ pl N m an pleśniwe (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde także XVII – XVIII w.

1. Pokryty pleśnią; mucidus BartBydg, Cn; cariosus Calep, Cn; emucidus Cn (2): Mucidus, plyesznyvy, splesnyaly BartBydg 93b; Carioſus – Sprochniali, nagnieły, pleſzniwy. Calep 165b.
[Wyrażenie: »zagniłość pleśniwa«: ono wino i też nacżynie wyzwaláią od zágniłośći pleśniwey. Cresc 1571 358.]
2. O kolorze: przygaszony, jakby z nalotem pleśni (10): Helvus – Debnei farbi iako s kora [lege: jako skora] bywa vdab [lege: w dąb] wlozona. Helvolus – Pleſniwei farbi. Calep 476a.
a. O maści końskiej: siwy (9): yakom ya nyechowal Czlowyeka nyesnayomego szczudzey szyemye (w) wszwoyem domu [...] any yemv vkrathl konya plesńywego ZapWar 1508 nr 2053, 1504 nr 1945, 1540 nr 2496; Peculus equus, plyesnyvy. BartBydg 109b; [Miedzy ktoremi [Tatarami] był ieden w ſzárey ſukience ábo śiermiędze ná wáłáchu pleśniwym. PaprHerby 100 (Linde)].

W połączeniach szeregowych (3): [konie] qui stant in foresta alias vstadzye, unus szywy et 2 plesznywye; [...] in 3 equis: 1 vrona, alia rydza, tercia plesznywa ZapMaz III T 1/491, 1/491.

W charakterystycznych połączeniach: pleśniwy koń (2), wałach, źrebiec.

α. W funkcji rzeczownika; equus spadiceus guttis vel maculis albis respersus a. spadix a. interstinctus Cn (2): RejWiz 92; Rádzęć w ten cżás hámuy duſze/ Gdić koń s ſtáyniey pięknie kłuſze. Kiedyć poſkocży pleśniwy/ Pomniżeć go dał Bog żywy. RejZwierc 237v.

Synonim: 2. śrzonowaty.

Cf PŁOŚNIWY

ES