« Poprzednie hasło: 1. PŁAZA | Następne hasło: [PŁAZAĆ] » |
2. PŁAZA (5) sb f i m
f (1), m (4) [n-pers].
Pierwsze a jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | Płazowie | |
G | pł(a)z | |
D | Płazie | |
A | płazę | |
I | płazą | płaz(a)mi |
L | płazie |
sg D Płazie (1). ◊ [A płazę.] ◊ I płazą (1). ◊ [L płazie.] ◊ pl N Płazowie (3). ◊ [G pł(a)z. ◊ I płaz(a)mi.]
Sł stp brak, Cn notuje, Linde także XVII – XVIIIw.
Znaczenia
1. Płaska, szeroka strona czegoś; płaszczyzna, powierzchnia; płaski przedmiot; latitudo, planum Cn (1): [Weźmi Ambry połtory drágmy/ á vtrzy ią ná Mármurowey płáźie/ w oleiu Iáźminowym SienHerb 570b; trzy go [grynszpan] ná płáźie kámienney z wodą SienHerb 583b, 537b, 583b.]
W charakterystycznych połączeniach: płaza kamienna, marmurowa.
[Szereg: »kamień albo płaza«: poſypże kámień álbo płázę mąką/ á wyleway ono [mieszaninę różnych produktów] ſpanwie ponim/ będźie konfekt iákoby kołacżki. SienHerb 537b (Linde błędnie 573).]
[Przen: Coś pośredniego: Środkuć tu niemasz żadnego ani płazą być może między statuty naszemi staremi a tą konfederacyą PismaPolit 554.]
a. [Prawdopodobnie: Gładka płyta kamienna, fliza: Item Stanislao muratori od possadzenia plazami piętra ante Kurzanoga [...] mrc. 3 gr. 6 RachBonera 1558 137; Item a paratione 2 plass ad domum ante ecclesiam per mrc. 2 gr. 9 ex contractu muratoribus mrc. 4 gr. 18 RachBonera 1558 138; Item a paratione eorundem plaz alias od polierowania mrc. 2 gr. 9 RachBonera 1558 146, 145 [7 r.].]
b. Płaska część klingi miecza (1): PLázą paſzą [= pasują] Rycerze RejZwierz 67; [StatorGramm Lv].
2. n-pers (4): ći Płázowie/ ſwoich ſpraw pomiernie/ Vżywáią bez ſztychu RejZwierz 67, bb2, 67; podobno abo Panu Sendomirskiemu, albo Płazie dziewkę zgwałcono ActReg 7.
Synonim: 1. płaskość.
MC