« Poprzednie hasło: [POCHRONIENIE] | Następne hasło: POCHROŚCIĆ » |
POCHRONKA (5) sb f
Teksty nie oznaczają ó; pierwsze o prawdopodobnie jasne (tak w po-); a jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | pochronka | |
G | pochronki | pochronek |
A | pochronkę | pochronki |
I | pochronką | pochronkami |
L | pochronce | pochronkach |
sg N pochronka (1). ◊ G pochronki (1). ◊ [A pochronkę.] ◊ I pochronką (1). ◊ [L pochronce.] ◊ pl G pochronek (1). ◊ A pochronki (1). ◊ [I pochronkami. ◊ L pochronkach.]
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.
Znaczenia
- Miejsce schronienia, kryjówka
(5)
- [Przen]
- a) [Ten, kto chroni]
- a. Zasłona (1)
- [Przen]
Miejsce schronienia, kryjówka; absconsio, latibulum PolAnt; refugium Calag (5): Lew zſſczenięty ſwemi rozbieży ſie nábywáiąc żywnoſći ſwoich á ták y ine zwierzętá/ á gdy ſie ſlońce vkaże káżde żá ſie ſnich vćieka do pochronki ſwoiey RejPs 152v; BudBib Is 45/3; Calag 589a; [[Szkanderbeg] cżęſtokroć náwiedzał Kroią/ [...] á przeieżdżáiąc ſię y tám y ſám/ z pilnością przepátrzał y oględował wſzytki mieścá/ gory/ pagorki/ láſy/ chroſty/ padoły/ y wſzelákie pochronki/ á mieścá ná ktorychby ſię vtáić mogł BarlBaz 56 (Linde), 215; Słowo greckie Kataskinoſis [...] mogłby pochronkámi przełożyć właſniey niżli gniazdkámi. CzechNT C2v; Kniáź Wieliki Moſkiewſki vmyka w pochronki. RymszaDeket 48 marg].
Zwrot: »zakryć w pochronki; [w pochronkach kryć się]« (1): RejPs 92v; [Aleć ani w pochronkách w ktorych ſie kryli nie byli beśpiecznemi [Neque enim quae continebat illos spelunca sine timore custodiebat] BibRadz Sap 17/4 (Linde)].
[Przen:
Zwrot: »pochronić w pochronkę«: Zákryłeś ie [bojących się ciebie] w zakryćiu oblicża twego (marg) Albo vtáiſz ie w táyniku [...] álbo/ Pochroniſz ie w pochronkę. (–) BudBib Ps 30/20.
a) Ten, kto chroni:
pochronka przed kim: Gośćić będą v ćiebie wygnańcy moi/ Moáwie bądz (ty) im pochronką przed Skazcą BudBib Is 16/4 (Linde).
pochronka czyja: Tyś ieſt Pochronká moiá/ y Tarcż moiá GrzegUkaz H4.]
a. Zasłona (1): Vcżynił ſobie pochronką ćiemnośći BibRadz Ps 17/12; [Oblok ieſt pochronką iego iż nie widzi BibRadz Iob 22/14 (Linde)].
Synonimy cf POCHRONA.
Cf POCHRONA
MP