[zaloguj się]
[pdf]

POCZYTAĆ SIĘ (12) vb impf

się (8), sie (4).

o jasne.

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
1 poczytåm się
3 poczytå się poczytają się
praet
sg
2 m poczytåłeś się
3 m poczytåł się
n poczytało się
conditionalis
sg
3 m by się poczytåł

praes 1 sg poczytåm się (1). ◊ 3 sg poczytå się (4). ◊ 3 pl poczytają się (3). ◊ praet [2 sg m poczytåłeś się.] ◊ 3 sg m poczytåł się (2). n poczytało się (1). ◊ con 3 sg m by się poczytåł (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. poczytać.

1. Uważać siebie za kogoś jakiegoś, mieć jakieś zdanie o sobie (8):

poczytać się za kogo, za jakiego (3): Przeto choć tego żydowie do ſiebie nie bacżą/ áni ſie zá niewolniki śmierći y piekłá pocżytáią: iednák w niewoli ſą. CzechRozm 119, 97v; We wſzytkim w czym mię winuią Zydowie/ krolu Agrippo/ zá ſzczęśliwego ſię poczytam [aestimo me beatum]/ iż dźiś mam przed tobą odpowiádáć WujNT Act 26/2.

poczytać się kim, jakim (4): Niebierze ten pan dárow/ áni ſie pyta: Ieſli kto chłop/ cżyli ſie Groſem pocżyta KochOdpr B2v; A będąc ták wielkim y cudownym cżłowiekiem ták był pokornym/ iſz ſię naliſzſzym że [!] wſzytkich pocżytał SkarŻyw 31; KochPieś 47. Cf cum N cum inf.

[poczytać się czym (= za pomocą czego), ze zdaniem dopełnieniowym: á nie pocżytałeś ſie [non iudicasti te] rozſądkiem ſwym/ ábyś był miedzy ſpráwiedliwemi wielce vwielbion. Leop 4.Esdr 8/49 (Linde s.v. poczytać).]

cum N cum inf „być” jakim (2): ktoby pocżitał śię bydź bez grzechu ſą [lege: sam] śię zwodźi á prawdy w nim nie máſz. BiałKaz B2; SkarŻyw 201.

2. Być uważanym, ocenianym (4):

poczytać się za co (3): Sámi krolowie y pánowie Práwem ſwoich poddánych byli: y co oni roſkazáli/ to być muśiáło/ y zá Práwo ſię poczytáło. SkarKazSej 697a. Cf poczytać się u kogo za co; »za jedno się poczytać«.

poczytać się u kogo za co (1): Dwie żywe żenie mieć á rozwody węzłá małżeńſkiego cżynić/ to ieſt przećiw Ewánieliey/ y iáſnemu ſłowu Bożemu. Co v Grekow zá grzech ſię nie pocżyta. SkarJedn 240.

[poczytać się w czym [= jako kto] (1): sed in ysaac vocabitur tibi semen id est non qui filii carnis: hi filii dei: sed qui filii sunt promissionis estimantur in semine. {(ale poviedzano ieſt ze z ysaaka naſvano bedze thobie ſziemye, nye ci ktorzi ſſa ſſynovie czala ſſą ſſynovie bozy/ alye ktorzi ſſa zaſlubieny zy [lege: ci] poczitayv ſze w ſzemyenyv [= w potomstwie])} Glosy II nr 84/64.]

Zwroty: »za jedno się poczytać« (1): To wſzytkoż zá iedno gdy mowią od ſyna/ iáko gdy mowią przez ſyná. Bo to w Troycy S. zá iedno ſię pocżytá SkarJedn 283.

»jako nie poczytać się [przed kim]« (1): Wſzytcy narodowie iáko nic przed nim/ mniey niż nic y (niż) tſzcżą (rzecż) pocżytaią ſię przed nim [Omnes gentes sicut nihil coram eo: pro nihilo et inani reputatae sunt ei]. BudBib Is 40/17.

Synonim: 1. uważać się.

Formacje współrdzenne cf CZYŚĆ.

AW, MM