[zaloguj się]
[pdf]

PODGORZE (12) sb n

Pierwsze o jasne, drugie pochylone; teksty nie oznaczają é lub -é.

Fleksja
sg
N podgorz(e)
G podgorz(a)
A podgorz(e)
L podgorzu

sg N podgorz(e) (7). ◊ G podgorz(a) (2). ◊ A podgorz(e) (2). ◊ L podgorzu (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

1. Teren u podnóża gór lub między nimi; radix (radices) montis Mącz, Cn; submons Miech; clivus a. declivitas a. iugum a. latus a. pes montis, clivum Cn (3): Radices montis, Podgórze/ dolizná zwłaſzczá pod prziſtępem góri leżąca. Mącz 345a.

podgórze czego (1): ktorzy [Tatarzy] drugiego roku [...] zabiwſzy właſnego ſwego pana Dawida: powſthali z podgorza ziemie Indijey. MiechGlab 2.

[Szereg: »podgorze i doliny«: Záśię podgorze y doliny ich [gór i pagórków] tłuſte bywáią y wilgotne Cresc 1571 656.]
a. Wąwóz (1): pyle, Latine porta, Bramá álbo braná. Unde Thermopylae, Podgórze y skáłá w Theſſáliey. Mącz 333d.
2. Przylądek; promontorium Mącz (4): Extimum promontorium, Nadálſze podgórze. Mącz 112c; Lacinium, promontorium Italiae inter Adriaticum et Ionium mare, Podgórze we włoſzech. Mącz 18ld, 189d.

podgorze czego (1): Artemisium promontorium Euboeae Podgórze Euboij. Mącz 17a.

3. Pasmo górskie (2): Trans Alpes transferri, Być przeſádzón zá podgórze. Mącz 124c; Taurus item, Wielkie á długie podgórze w Aſiey rościąga ſie Per Armeniam in Ciliciam, et deinde usque ad Caucasum. Mącz 441c.
4. n-loc (3):
a. Prawdopodobnie: Miejscowości (2): Thalyerzs srebrny y dwye liſzcze srebrne chlopyecz vkradl, kthore then chlopyecz nyeyaky panyei kriſkya [!] nad podgorze przedal. LibMal 1552/169.
Zestawienie w funkcji n-pers (1): przidal Matiſſa ſpodgorza, kthori wſuknyey ſcharey chadza LibMal 1547/129.
b. Pogórze Karpackie, Podkarpacie, zwłaszcza jego wschodnia część; proprium nomen provinciae Carpato monti subiectae, Russia australis, submontanus tractus Cn (1): Wſzem wobec prawdę słowá Bożego miłuiącym/ [...] wſzytkim w Polſzcże/ w Litwie/ w Ruśi/ w Pruſiech/ w Mázowſzu/ ná Kuiáwách/ ná Podgorzu/ y gdzie indziey roſproſzonym CzechRozm A2; [LustrLub 56].

Synonim: 1. dolizna; a. wąwoz.

Cf PODGORNY, PODGORSKI

SBu