« Poprzednie hasło: [PODWODNE] | Następne hasło: 1. PODWODNY » |
PODWODNIK (3) sb m
Oba o prawdopodobnie jasne (tak w podwoda).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | podwodnik | podwodnicy |
G | podwodnik(o)w | |
D | podwodnikowi | |
A | podwodniki | |
V | podwodnicy |
sg N podwodnik (2). ◊ [D podwodnikowi. ◊ pl N podwodnicy. ◊ G podwodnik(o)w. ◊ A podwodniki.] ◊ V podwodnicy (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI w.
Znaczenia
1. Poseł królewski, goniec; veredarius Vulg, Cn; nuncius PolAnt; ancarius (angavius), cursor publicus, gero literarum, paraveredus, pegasarius Cn (2): Ktora [kraina Kusz] poſyła poſły przez morze/ á w łodkách śithowych po wodách mowiąc/ Idźćie podwodnicy prędcy do narodu rozerwánego BibRadz Is 18/2; [Glosy II nr 133/64; Y bieżeli podwodnicy prędcy poſelſtwá noſząc WujBib Esth 8/14; Volck Rrr4].
[Szereg: »poseł i podwodnik«: á rozſyłano [listy] przez poſſly y podwodniki: ktorzyby po wſſyſthkich źiemicách co rychley biegáiąc/ one dawne liſthy/ záśćiem nowych pokázili. Leop Esth 8/10 (Linde).]
a. W stosunkach polskich: poseł uprawniony do korzystania z podwód (1): A w tym wnidźie podwodnik: Burmiſtrzu day koni Ná podwodę. KlonWor 14.
2. [Chłop pańszczyźniany obowiązany do pełnienia powinności podwody: W tej wsi podwodników 10 in mediis laneis. Nie płacą czynszu ani podatków żadnych, ani robią, tylko podwodę dawają. LustrLub 22, 22, 98; UniwPodwod 42; podwodnikowi z Pierkowa, który [z] sklenicami przyjezdzieł do Wolborza owsa kor. 1/2 InwBiskWłocł 1582 154.]
*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Podvodarius, podvodnyk BartBydg 118.
LWil