[zaloguj się]
[pdf]

POMŚCICIEL (14) sb m

o jasne; [-ciél], -ciel-.

Fleksja
sg
N pomściciél
A pomściciela
I pomścicielem

sg N pomściciél (6). ◊ A pomściciela (1). ◊ I pomścicielem (7).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w.

Ten, kto bierze odwet, karze; ultor Mącz, Calep, Vulg; vindex Mącz, Calep, Volck (14): Mącz 86a, 501b; Calep 1126a, 1133a; [ábowiem pan bog ieſt pomſćićiel (marg) alias ſędźia. (–) [quoniam Dominus iudex est Vulg Eccli 35/15] á nie ieſt v niego chwałá perſony KsięgiEklez L4; Volck 715].

pomściciel czego (1): [gdyſz go [Boga] tak mądrem/ tak mocnęm/ ſprawiedliwęm/ złości pomścicielem/ i człowieka miłoſnikiem rozumieli [...] że wſercu ludzkiem on ſám mimo wſzyſtki rzeczy i mimo nás ſamych má mieśce mieć MurzNT 104; StryjKron B]. Cf [»pomściciel krwie«], »pomściciel krzywdy«.

pomściciel od kogo [= w czyim imieniu] (1): [Pan] powiáda przez Proroká/ iż nędzny/ vbogi/ á śirotká ieſt w opiece iego/ á on ieſt obrońcá iego/ y pomśćicielem od niego. RejPos 78v.

pomściciel za kogo [= w czyim imieniu] (1): A ſam [Bog] ſie tu pomśćicielem ſrogim zá mię sſtawa LubPs E2.

pomściciel nad kim (1): pámiętam Alexándrze co bog twoy ociec powiedał/ iż miáłá vrodzić nádemną pomśćicielá/ ieſli żonę iną poymę. BielKron 123v.

pomściciel nad czym [= za co] (1): [Bóg] chce być ſrogim pomśćicielem nád nędznym vpadkiem iego/ ktoby niechciał ſłucháć ſwiętych ſłow á nápominánia tego to ſyná iego. RejPos 197v.

pomściciel czyj [w tym: G pron (2), G ai (w funkcji sb) (1)] [= w czyim imieniu] (3): RejPos 79; Gdy záwoła do mnie vbożuchny o krzywdę ſwoię/ ia muſzę pomśćicielem iego być. RejZwierc 27, 191.

pomściciel czyj [G pron] [= nad kim] (2): RejPos 12v cf »srogi pomściciel«, RejPos 63v cf »okrutny pomściciel«.

Wyrażenia: [»pomściciel krwie« = ultor sanguinis Vulg: A choć przybieży pomśćićiel krwie [redemptor sanguinis] zá nim/ tedy niewydádzą zaboyce do rąk iego/ poniewaſz nie chcąc zabił blizniego iego BudBib Ios 20/5 (Linde); WujBib Ios 20/5.]

»pomściciel krzywdy« (1): Iż ieſliże kto odſtąpi od woley á od náuki tego tho ſwiętego Proroká á tego to ſynacżká iego [...]/ iż ſie obyecał być ſrogim pomśćicielem tey krzywdy ſwoiey. RejPos 188v.

»okrutny pomściciel« (1): A ktorzy wzgárdzą ſłowá ty ktore on będzie mowił w imię moie/ ia będę okrutny pomśćićiel tego. RejPos 63v.

»srogi pomściciel« (4): LubPs E2; A kto go [proroka] ſłucháć nie będzie/ ia będę ſrogi pomśćiciel tego. RejPos 12v, 188v, 197v.

Szereg: »obrońca i pomściciel« (2): [Pan] woła káżdego vćiſnionego do ſiebie/ á obrońcą y pomśćicielem iego ieſt. RejPos 79, 78v.

LW