« Poprzednie hasło: 2. POPRZEĆ | Następne hasło: POPRZEDANIE » |
POPRZEDAĆ (47) vb pf
Wszystkie samogłoski jasne (w tym w e 1 r. błędne znakowanie).
inf | poprzedać |
---|
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
1 | m | -m poprzedåł | m pers | |
3 | m | poprzedåł | m pers | poprzedali |
plusq | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | beł poprzedåł |
imperativus | ||
---|---|---|
sg | pl | |
2 | poprzedåj | poprzedåjcie |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by poprzedåł |
impersonalis | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
praet | poprzed(a)no | |||||
con | by poprzedåno | |||||
participia | ||||||
part praet act | poprzedåwszy | |||||
inne formy | ||||||
pass praet pl 3 subst - poprzedały się |
inf poprzedać (6). ◊ fut 1 sg poprzedåm (1). ◊ 1 pl poprzedåmy (2). ◊ praet [1 sg m -m poprzedåł.] ◊ 3 sg m poprzedåł (14). ◊ 3 pl m pers poprzedali (12). ◊ [plusq 3 sg m beł poprzedåł.] ◊ imp 2 sg poprzedåj (1). ◊ 2 pl poprzedåjcie (1). ◊ con 3 sg m by poprzedåł (1). ◊ impers [praet poprzed(a)no.] ◊ con by poprzedåno (1). ◊ pass praet 3 pl subst poprzedały się (1). ◊ part praet act poprzedåwszy (7).
Sł stp notuje, Cn, Linde brak.
poprzedać komu (3): thi woli zidzy Zwoloch wignaly y zidzy ych wpolſcze y kvpczom ynſchem y ſchamem theſch Borzobathem poprzedaly. LibLeg 11/159; LibMal 1547/128v, 1550/154v; [item od ról pustych w kluczu laznowskim które beł poprzedał urzędnik za X. Arcybiskupa poddanym z tego klucza, wziąłem in summa wszytkiego 26 [florenów], 6 [groszy] InwBiskWłocł 1582/160, 1582/328].
poprzedać na kogo, na co [= z przeznaczeniem na kogo, na co] (3) : Falendyſzem pryęzwáli [!] Włoſkie ſukno drogie/ Aby chytrzey ſzaleli Polaki vbogie. [...] Kupćie mili polacy ieſt śię w czym okazáć. [...] Poprzedamy ná ten ſtroy ony chude kárwy. BielSat B4 [idem BielRozm]; SkarŻyw 291; BielRozm 13.
poprzedać na kogo [= komu] (1): Glod ták párł Egyptczyki że y bydło y imienie ná Krolá poprzedáli Leop Gen 47 arg.
poprzedać za co (3): w dolſku [...] trzy konye vkradl ſthowarziſchem [...] poprzedali the konye yednego za 4 grzywny drugiego za trzi a trzecziego za 5 grzywyen LibMal 1545/109, 1547/131 [2 r.].
poprzedać po ilu (1): thu wpoznanyv na ſzwyethi Ian pyorek ſtruſchowych 19 sthaſchu vkradl tho poprzedal po schelyagu y po kwarthnyku LibMal 1547/125.
poprzedać dokąd (1): Menelaus [...]/ vkradſſy z kośćiołá niektore nacżynie złothe/ darował Andronikowi/ á ine poprzedał do Thyru/ y do inych miaſt okolicżnych. Leop 2.Mach 4/32.
W przeciwstawieniu: »poprzedać ... (na)kupić« (6): TEmerlan Owce paſał/ [...] Poprzedał Owce Woły/ á Koni nákupił RejZwierz 33, 121v; BibRadz Matth 13/46; WujNT Matth 13/46; Vſtáwiamy [...]/ áby ći zamorſczycy y cudzoźiemcy/ co máiętnośći źiemſkich nákupili/ do trzech lat powinni to poprzedáć SarnStat 1129 [idem] 107.
W charakterystycznych połączeniach: poprzedać imiona (imienie) (4), majętność (majętności) (2), rzeczy, (swe) wszy(s)tko (2); poprzedać (wszystko) co ma (5).
Synonim: zbyć.
Formacje współrdzenne cf PRZEDAĆ.
Cf POPRZEDANIE
MC