[zaloguj się]
[pdf]

PORATOWAĆ SIĘ (7) vb pf

się (5), sie (2).

Oba o prawdopodobnie jasne (tak w poratować); oba a jasne.

Fleksja
inf poratować się
praet
sg
3 m poratowåł się
conditionalis
sg
3 n by się poratowało

inf poratować się (4). ◊ fut 3 sg poratuje się (1). ◊ 2 pl poratujecie się (1). ◊ [praet 3 sg m poratowåł się.] ◊ con 3 sg n by się poratowało (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w. w cytacie w s.v. poratować.

1. Wspomóc się, uratować się, poradzić sobie (3): Prze páná Bogá pokryć to lepiey/ niż wynorzyć/ co ſie kiedy komu trefiło. Bá lepiey owa wynorzyć powiedział pan Wapowſki/ áby cżłowiek drugiraz w tho wpáść niemogł/ ábo ieſli wpádnie/ áby ſie vmiał poráthowáć GórnDworz Dd; á chcąc ſię porátowáć/ nágo ſię po oſtrym ćierzniu/ y párzących pokrzywách/ tacżać pocżął SkarŻyw 249; LatHar 131.
2. W funkcji strony biernej: Zostać wspomożonym, uratowanym (4):

poratować się czym (2): Cżyśćiec ieſt do ktorego po śmierći ći idą [...] ktorzy ſię ofiárą Mſzey S. y iáłmużnámi/ y innemi dobremi vcżynkámi wiernych żywych/ porátowáć mogą. SkarJedn 274; GórnRozm K3; [biskupstwa: gnieźnieńskie, krakowskie, kujawskie i poznańskie, także wszytkie stany duchowne, połowicę dochodów wedle starodawnego zwyczaju i szacunku postąpili czym się król poratował. StryjPocząt 520].

poratować się w czym ku czemu (1): A Piotr ś. oświadcża/ że nie ieſt żadne inſze imię ludźiom vpádłym ſpoſobione/ w ktorymby ſie porátowáć mogli ku zbáwieniu/ oprocż Imieniá tego Kryſtus Ieſus. WujJudConf 59.

Przen [czym] (1): będźieſz mogł y tych duchownych przyſmákow kiedy ſkoſztowáć/ ázać ſię też czáſem twoy duſzny żołądek onymi iákożkolwiek porátuie y zágrzeie. LatHar +6.

Synonim: 1. wspomoc się.

Formacje współrdzenne cf RATOWAĆ.

Cf PORATOWANIE SIĘ

MN