« Poprzednie hasło: POSTRZEGŁY | Następne hasło: POSTRZELAĆ SIĘ » |
POSTRZELAĆ (6) vb pf
o oraz e jasne.
Fleksja
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | postrzelåł | m pers | postrzelali |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by postrzelåł |
impersonalis | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
praet | postrzelåno |
[fut 2 sg postrzelåsz.] ◊ praet 3 sg m postrzelåł (2). ◊ 3 pl m pers postrzelali (1). ◊ con 3 sg m by postrzelåł (2). ◊ impers praet postrzelåno (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde bez cytatu.
Znaczenia
Strzelić wiele razy, oddać wiele strzałów (6):
[postrzelać co [= strzały] w co: Cięćiwy twoie obróćiſz na twarzy ich. Wſzakże wſzytko to ku onemu ćiągnie: A oſtatek ich w twarzy poſtrzelaſz. WujBib 566b.]
a. Zastrzelić wielu (wiele) lub oddać wiele strzałów, zabijając kogoś lub coś [kogo, [co (żywotne)] (pl a. sg w funkcji pl] (6): Máły Człowiek Deſzpot/ [...] w máłym potćie ludźi/ przedarł ſye przez Zaręby Sámborſkie/ poſtrzelał lud Krolewſki OrzRozm C3; Drabi náſzy ćicho ſkrádáiąc ſie z ruſznicámi/ wiele ich [Wołochów] poſtrzeláli BielKron 421v, 406v; WisznTr 33; [Acż pod żołnierzmi koni/ śiłá postrzelano/ Ale gdy ludzie cali/ zá wygrane miano. RymszaDeket 15; HistTroj G7v].
Przen (2):
Zwrot: »strzałami postrzelać« (1): kto[r]y [Pan Bóg] iuſz mietz ſwoy s pochew wyrwał/ y łuk ſwoy wyćiągnął/ áby przećiwniki ſwoie ſtrzałami prętkimi/ y ſmiertelnymi poſtrzelał. KrowObr 1v.
Szereg: »postrzelać a pobić« (1): By nas tedy dyabeł nie poſtrzelał á nie pobił HistRzym 57.
Formacje współrdzenne cf STRZELAĆ.
KO