[zaloguj się]
[pdf]

POWOŁOWCZYZNA (1) sb f

Wszystkie o prawdopodobnie jasne (tak w po- oraz wołowy).

Fleksja
sg
G powołowczyzny
A powołowczyznę
L powołowczyznie

sg [G powołowczyzny.] ◊ A powołowczyznę. ◊ [L powołowczyznie.]

Sł stp notuje, Cn s.v. pastwisko pospolite, Linde XVI w.

Danina w postaci wołu lub ekwiwalentu pieniężnego składana na rzecz pana od gospodarstwa chłopskiego: [Tákże też y o powołowcżyznie ma być rozumiano. HerburtStat 271 (Linde); UniwPobor 1591 A4v; Wyiąwſzy woły Szlácheckie y iáłowice z powołowcżyzny wźiętych/ y wołow źimowánych właſnym gumnem ſzlácheckim/ choćby ie kupiec ſtárgował UniwPobor 1593 A4; AktaSejmikPozn 1593 170.]
[Zwrot: »dawać powołowczyznę«: Tamże ludzie dają wieprze, barany, powołowczyznę tym sposobem jako i w Winnikowczach. LustrRus 167, 168, 169, 175.]
Przen: Pieniądze za sprzedane bydło [czyja]: [złodziej bydlęcy] Bierze kozły/ bárány y co ſię náwinie: Bierze bydło rogáte/ bierze karmne świnie. [...] Ná tárgu nieznáiomym towáru odbywa; Ceni ná poły dármo/ á wźiąwſzy iściznę/ Mknie precż/ przelichmániwſzy ſwą powołowcżyznę. KlonWor 19.

Cf POWOŁCZYZNA, [POWOŁOSZCZYZNA], [POWOŁOWE], [POWOŁOWSZCZYZNA]

MN