« Poprzednie hasło: POWOZ | Następne hasło: POWOZOWE » |
POWOZIĆ (8) vb impf i pf
impf (7) [w znacz. I.], pf (7) [w znacz. II.].
Oba o jasne.
Fleksja
inf | powozić | ||
---|---|---|---|
indicativus | |||
praes | |||
sg | |||
1 | powożę | ||
3 | powozi |
inf powozić (2). ◊ praes 1 sg powożę (2). ◊ 3 sg powozi (3). ◊ part praes act powożąc (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w.
Znaczenia
- 1. Kierować wozem zaprzężonym w konie (5)
- 2. Nawozić, użyźniać ziemię (2)
- II. pf Zająć się przez jakiś czas wożeniem (1)
I. impf (7):
1. Kierować wozem zaprzężonym w konie; aurigare Calep, Cn; aurigi Cn (5): [w opisie obrazu alegorycznego] Pokóy iedźie piáſtuiąc bogáctwo ná łónie/ Miłość wdźięczna powoźi: w woźie idą kónie KochMRot Cv, C; Aurigo – Powozę. Calep 117a; [Volck Ttt].
Zwrot: »woz, [kolasę] powozić« (2): [w opisie obrazu alegorycznego] Szalona zapálczywość zbroyny wóz powoźi KochMRot C2, C2; [Kazał Pan Hetman komornikom swym dwiema jednemu wsieść na kolasę, a drugiemu ją powozić PiotrDzien 344].
2. Nawozić, użyźniać ziemię; stercorare Mącz (2):
Zwrot: »gnojem powozić« = stercorare agrum Mącz, Cn; laetificare agrum, pabuli oleas simo, agrum stercore saturare, ingerere stercus vitibus laetare Cn (2): Stercoro, Nágnayam/ gnoyem powożę. Mącz 414c, 414c; [Homerus [...] piſze o Laerćie/ iákoby miał zabáwiáć ſię rolą/ y onę gnoiem powozić. CiceroBBud 26].
II. pf Zająć się przez jakiś czas wożeniem [czego] (1): A odpráwiwſzy ty domowe goſpodárſtwá/ oſiawſzy też dobrze/ więcz też nie wádzi/ ieſli cżás ieſt/ nowinki pokopáć/ gnoyku powoźić/ domkow/ chlewikow popráwić RejZwierc 110v.
Synonimy: I.1. kierować; 2. nagnajać, nagnojać, użyźniać.
Formacje współrdzenne cf WIEŹĆ.
Cf POWOŻĄCY, POWOŻENIE, POWOŻONY
MN