[zaloguj się]
[pdf]

POŻARTEK (4) sb m

o oraz e prawdopodobnie jasne (tak w po- oraz -ek); a jasne.

Fleksja
sg pl
G pożartku pożartk(o)w
A pożartek pożartki

sg G pożartku (1). ◊ A pożartek (1). ◊ pl G pożartk(o)w (1). ◊ A pożartki (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (dwa z niżej notowanych przykładów): pożartki.

Znaczenia
Żart (4): Bo tho y tám bez tego być nie mogło/ áby w tákich mądrych á poważnych rozmowach cżáſem y pożártkow pomiernych nie było/ áby ſie też czym cżáſem duſzá vcieſzyłá. RejZwierc 15v.

W porównaniu (1): RejPos 200v cf Zwrot.

Zwrot: »pożartki [z kogo] czynić« (1): A ták ieſli kto wymyſla poſtáwy/ vbiory/ wymyſlne poſty/ á ſerce omylne ieſt v niego/ iuż go [Boga] ciáłem chwali/ iuż práwie iákoby iákie pożártki z niego cżynił RejPos 200v.
Wyrażenia przyimkowe: »z pożartku« = żartem (1):

~ W porównaniu (1): A ták tym ktorzy ſą vcżćiwi ſtrożowie/ y ſławy páńfkiey/ y ſtanu páńſkiego/ trzebá tego pilnowáć/ áby w káżdym vnieſieniu nadobnie páná przeſtrzegáli/ nie vpornie/ ále s przypadku/ á pięknemi ſłowy/ nie iáwnie ále poćichu/ y to z dáleká nań záſzedſzy/ á iákoby s pożártku iákiego. RejZwierc 51. ~

»na pożartek« = dla żartu (1): Bo daſzli myſliwemu lutnią/ ſtáremu drumlę/ [...] tedy tho żadnemu z tych nie będą wdzięcżne vpominki/ bo będzie káżdy z nich rozumiał iżby im to ná pożártek było dano. RejZwierc 97v.

Synonimy: figiel, firleje, fortel, krotochwila.

Cf ŻART

MN